مهر | دین و اندیشه | سه شنبه، 15 شهریور 1401 - 11:41
هانی با بیان اینکه عقل وجود دارد و مشکل در عقل نیست بلکه مشکل خیال است گفت: غرب تلاش می‌کند که مانع از پیوند بین عقل و خیال در کشورهای مسلمان شود.
به گزارش خبرگزاری مهر، آئین تجلیل از پروفسور ادریس هانی از برگزیدگان سیزدهمین جشنواره بین المللی فارابی با حضور حجت الاسلام رضا غلامی رئیس مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی و جمعی از اساتید و صاحبنظران در محل مؤسسه برگزار شد.
غلامی در ابتدای این نشست طی سخنانی درباره پروفسور ادریس هانی گفت: مساله تقریب مذاهب اسلامی و جبران عقب ماندگی‌های دنیای اسلام، مساله خروج مسلمانان از سلطه سیاسی و فکری غرب، مساله بازیابی هویت جوانان مسلمانان دربرابر مدرنیته و مساله مهدویت و دکترین انتظار فرج از جمله دغدغه‌های هانی طی سال‌های گذشته بوده و اندیشه‌های او توسط بسیاری از متفکران با علاقه دنبال شد.
او با اشاره به اینکه امروز همچنان نگرانی‌های جدی درباره وضع جهان اسلام وجود دارد افزود: وجود لایه‌ای از خرافات، موهومات و کج روی‌ها در ساختار فرهنگ مسلمانان که نه تنها علمای دین موفق به زدودن آن نشدند بلکه بعضاً خودشان نیز به بسط این خرافه‌ها کمک کرده اند و می‌کنند مشکل زا بوده است.
به گفته غلامی، رشد تفکرات افراطی اعم از سلفی و … در جهان اسلام و خروج از مدار عقلانیت اسلامی که با وجود شکست داعش هنوز بخشی از جهان اسلام را به خود مشغول کرده جز مسائل مهم جهان اسلام محسوب می‌شود.
رئیس مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی ادامه داد: امروز تفکرات افراطی و بی مبنا فرصت‌های تقریب مذاهب اسلامی را کاهش داده و زمینه تشکیل تنش‌های مذهبی علیه شیعیان را به وجود آورده است.
غلامی در ادامه سخنانش با اشاره به اینکه مهمترین راه برای نجات جهان اسلام و نشان دادن عالم اسلامی در جایگاه شایسته خود بسترسازی برای پیشرفت همه جانبه کشورهای اسلامی نه با الگوی غرب و لیبرالیسم بلکه با الگوی مترقی اسلامی و عقلانی است عنوان کرد: امروز زمینه‌های مساعد برای ورود به میدان پیشرفت پیش از اعصار گذشته فراهم شده است.
غلامی در ادامه گفت: استبداد زدگی اکثر کشورهای مسلمان و محرومیت آنها از عدالت، آزادی، مردم سالاری دین بنیاد و از سوی دیگر پیوند جریان استبداد و غرب زدگی مانع مهمی در مسیر پیشرفت همه جانبه با مقصد احیای تمدن شکوهمند اسلامی قلمداد شده است.
او افزود: رشد چشمگیر جریان مقاومت اسلامی با محوریت انقلاب اسلامی بسیاری از توطئه‌های غرب را به شکست نشانده و با عقب راندن ماشین نظامی ایالات متحده و اروپا از منطقه جنوب غرب آسیا، رژیم اسرائیل را به منظور پایان دادن به جنایات و تجاوز به فلسطین و تسلیم در برابر گزینه دموکراتیک از سوی مردم واقعی فلسطین اعم از مسلمان مسیحی و … تحت شدیدترین فشارها قرار داده است.
غلامی گفت: کشورهای عرب و اسلامی منطقه هنوز به این درک نرسیدند که رها کردن اسرائیل برای ظلم به فلسطین و سازش با آن زمینه ساز تجاوز به سایر کشورهای اسلامی در جهت اجرای نقشه کثیف از نیل تا فرات است.
رئیس مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی در ادامه گفت: من در سال‌های اخیر با درک تجربه منحصر به فرد پیاده روی اربعین حسینی (ع) که یکی از مصادیق بارز آزاد شدن ظرفیت‌های متراکم دنیای اسلام است به این نتیجه رسیدم که شکل گیری و گسترش ارتباطات فرهنگی تشکل‌های مردمی در کشورهای اسلامی و خلق یک شبکه قوی از این تشکل‌ها می‌تواند شانس از زمین برخاستن جهان اسلام و به ویژه رشد مردم سالاری دین بنیاد و عقل محور در کشورهای اسلامی را بالا ببرد و بنابراین از هر فرصتی برای طرح این موضوع استفاده می‌کنم.
غلامی در پایان خطاب به پروفسور ادریس هانی گفت: امسال سیزدهمین جشنواره بین المللی فارابی که معتبرترین جشنواره در ساحت علوم انسانی و اسلامی است با حضور رئیس جمهوری جنابعالی را به عنوان یکی از نظریه پردازان معتبر جهان اسلام معرفی کرد.
خوشحالیم متفکرانی چون شما با روشنگری‌های مداوم در جهان اسلام چراغ راه سایر جوانان شدید.
ادریس هانی بزرگترین متفکر شیعی عربی زبان ماست
حجت السلام میرزایی در ادامه این نشست درباره اندیشه‌های ادریس هانی توضیح داد: در این سی سال جایزه‌های زیادی داده شده اما این جایزه بسیار خوب بود.
هانی یکی از ظرفیت‌های فوق العاده جهان اسلام بوده و بیش از ۳۰ کتاب ایشان نشان می‌دهد خلاقیت در نوآوری دارد و این جایزه آغاز همکاری با ایشان خواهد بود که با این اقدام زیبا مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماغعی مبنی بر گرفتن جلسه بزرگداشت برای ایشان قابل تقدیر است.
به گفته او، پروفسور ادریس هانی بزرگترین متفکر شیعی عربی زبان ماست.
ایشان بزرگترین خلاق شیعی است.
برخی با نگاه‌های پژوهشی وارد این حوزه می‌شوند و ممکن است تحلیل‌های دیگری ارائه کنند اما ادریس هانی از چهره‌های بزرگ هستند.
او گفت: هانی کتاب لقد شیعنی الحسین را در سن ۱۷ سالگی نوشته است.
یعنی ایشان این کتاب را در آغاز شیعه شدنشان نوشته اند و پس از آن یکسره خلاقیت در تولید تفکرات جدید داشتند.
غرب از شکسته شدن چهارچوب‌ها با توجه به نگاه اسطوره‌ای به خودشان توسط ایران هراس دارد
پروفسور هانی نیز در بخش دیگری از این نشست طی سخنانی گفت: موضوع اسلام و ایران یکی از موضوعات مهم و پیشرفته است.
از دبیرخانه جایزه فارابی تشکر می‌کنم و از دریافت این جایزه غافلگیر شدم چون در شرایطی هم بودم که از وضعیت کشورهای عربی و اسلامی دچار سرخوردگی شده بودم و این باعث شد دوباره احساس خوشحالی و سرزندگی کنم.
مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی تحقیقات خوبی را انجام داده و آزادسازی امکانات و پتانسیل‌ها را انجام داده است.
البته ما هر چه داریم از رهبرمان امام حسین (ع) در کربلاست.
او افزود: انقلاب اسلامی ایران به دو سوال پاسخ داد نخست اینکه کشورهایی که تکنولوژی ندارند چه گزینه جایگزینی دارند و آیا داشتن علم محض کارامد است؟
اما ایران نشان داد در این چهل سال می‌تواند زمینه‌های نوگرایی و آزاد سازی پتانسیل‌ها و تحقیقات به خوبی عمل کند.
بسیاری از کشورهایی که امکانات خوب و اقتصاد بزرگ دارند نتوانستند به موفقیت‌های ایران برسند.
به گفته هانی، ترس غرب از ایران فقط به خاطر مسلمان بودن آنها نیست بلکه به این دلیل است که ایران توان رهایی از شکست و شکستن مرزهای دانش و معرفت را دارد.
او با بیان اینکه ترس غرب از ایران این است که خودش را به یک اسطوره یونانی تبدیل کرده و خودش را برتر می‌داند در حالی که احساس می‌کند ایران این اسطوره را شکسته است عنوان کرد: غرب از شکسته شدن چهارچوب‌ها با توجه به نگاه اسطوره‌ای به خودشان توسط ایران هراس دارد به همین دلیل دو راه را برای خودش در نظر گرفته است یکی استمرار وضع موجود و دیگری احتکار قدرت برای خودشان و اگر کسی بخواهد این انحصار را بشکند می ترسد.
هانی یادآور شد: ایران این اسطوره را شکسته و حاضر است توانایی‌های خود را با سایر کشورهای اسلامی در میان بگذارد.
او با بیان اینکه ایران عقل ابزاری را به تعبیر هابرماس کنار نگذاشت چون ملت‌ها با این عقل به بردگی گرفته می‌شوند بیان کرد: ایران از عقل ابزاری استفاده کرده چون معیشت مردم با آن اداره می‌شود و به همین دلیل به غرب تنه می‌زند.
این متفکر جهان عرب عنوان کرد: من چهارچوب بندی بر اساس نظر کربن داشته ام و به هر حال معتقدم ایران علی رغم تحریم‌ها از عقل ابزاری استفاده کرده و تلاش کرده مانند یک اسطوره عمل کند و انحصار غرب را بشکند.
هانی یادآور شد: استبداد مانع از آزادسازی امکانات شده و سلطه جهانی از این آزاد سازی پتانسیل‌ها جلوگیری می‌کند.
در منطقه ما و کشورهای عربی تلاش می‌شود این عقب ماندگی وجود داشته باشد.
اسرائیل تلاش می‌کند تفکر کشورهای عرب و جهان اسلام را در حوزه‌های مختلف فرهنگی، صنعتی و … به انحصار بکشد.
هانی با بیان اینکه عقل وجود دارد و مشکل در عقل نیست بلکه مشکل خیال است و اگر خیال در کنار عقل قرار گیرد قدرت می‌یابد تصریح کرد: غرب تلاش می‌کند که مانع از پیوند بین عقل و خیال در کشورهای مسلمان شود.