ماههای قمری (یا عربی) دوازده ماه است که به ترتیب عبارتاند از:
محرم، صفر، ربیع الاول، ربیع الثانی (یا ربیع الاخر)، جمادی الاول، جمادی الثانی (یا جمادی الاخر)، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذیقعده و ذیحجه.
چهار ماه از این ماهها به ماههای حرام مشهور است که عبارتند از: رجب، ذیقعده، ذیحجه و محرم.
همچنین به ماه های شوال، ذیقعده و ذیحجه ماههای حج می گویند.
مبدأ ماههای قمری و ماههای شمسی، هجرت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به مدینه است. اولین ماه قمری محرم و آخرین آن ذیحجه است، تعداد روزهای ماههای قمری در مجموع 354 روز است که حدود 10 یا 11 روز از تعداد روزهای سال شمسی کمتر است چون در ماههای قمری، یک ماه، 30 روز است و ماه دیگر 29 روز.
هنگام دیدن هلال ماه نو، خواندن دعاهای هلال مستحب است، و از همه بهتر دعای 43 صحیفه کامله سجادیه است. اما اگر امکان خواندن این دعا نباشد، بهتر است که سه مرتبه « الله اکبر » و سه مرتبه « لا اله الا الله » بگوییم و در روز اول هر ماه دو رکعت نماز بگذاریم و در رکعت اول بعد از حمد سی مرتبه توحید و در رکعت دوم بعد از حمد سی مرتبه « انا انزلنا » (سوره قدر) را بخوانیم و بعد از نماز صدقه بدهیم که موجب سلامتی ما در آن ماه خواهد شد.
منابع:
هدایة الانام الی وقایع الایام، محدث قمی
گزیده سخنان امام جواد(ع)
گزیده سخنان امام جواد عليه السلام از کتاب «مروارید درخشان»
مِن كَلامِ الإِمامِ مُحَمَّدٍ التَّقِيِّ عليه السلام
از سخنان امام محمّد تقى عليه السلام ۱
۱۱۱.كَيفَ يَضيعُ ۲ مَنِ اللّهُ كافِلُهُ ؟ ! وَكَيفَ يَهرُبُ ۳ مَنِ اللّهُ طالِبُهُ ؟ ! ۴
۱۱۱.آن كه در تكفّل خداوند است چگونه درماند و آن كه خداوند در پى اوست چگونه بگريزد؟!
زیارت امام جواد علیه السلام
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا جَعْفَرٍ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ الْبَرَّ التَّقِیَّ الْإِمَامَ الْوَفِیَّ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الرَّضِیُّ الزَّکِیُّ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَلِیَّ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا نَجِیَّ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا سَفِیرَ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا سِرَّ اللَّهِ [سِتْرَ اللَّهِ] السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ضِیَاءَ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا سَنَاءَ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا کَلِمَةَ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا رَحْمَةَ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النُّورُ السَّاطِعُ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْبَدْرُ الطَّالِعُ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الطَّیِّبُ مِنَ الطَّیِّبِینَ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الطَّاهِرُ مِنَ الْمُطَهَّرِینَ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْآیَةُ الْعُظْمَى السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْحُجَّةُ الْکُبْرَى
سید مجید بنی فاطمه
من از نگاه تو دورم ولی تو چشم خدایی(مناجات)
روضه حضرت امام جواد علیه السلام(روضه)
سخنان امام جواد(ع) در وادى اعتقادات امام جواد(ع) در شرایطى به مقام امامت رسید که از یک طرف، نخستین امامى بود که در سن کودکى به امامت مىرسید(1) و این مسئله باعث چالشهاى اعتقادى در جامعه آن روز شده بود. از طرف دیگر، در آن مقطع زمانى قدرت مکتب «اعتزال» و پیروان معتزله افزایش یافته بود تا آنجا که حکومت وقت نیز از آنان حمایت و پشتیبانى مىکرد و از سلطه و نفوذ خود براى تقویت و تثبیت خط فکرى آنان و ضربه زدن به گروهها و فرقههاى دیگر به هر شکلى بهره مىبرد. معتزلیان نیز از این فرصت استفاده برده، دستورات دینى را بر عقل ناقص خود عرضه مىکردند و آنچه را که عقلشان صریحاً تأیید مىکرد، مىپذیرفتند و بقیّه را رد و انکار مىکردند. و از طرف سوم چون یکى از اصلىترین وظیفههاى امام در جامعه پاسدارى از اعتقادات صحیح و راستین است، به این جهت امام جواد(ع) دراین وادى با قدرت قدم نهاده و نکاتى را در سخنان نغز و عمیق خویش بیان نموده که به اهم موارد آن اشاره مىشود. ضرورت پاسدارى از مرز عقائد همچنان که امامان معصوم(ع) با نهایت تلاش و فداکارى از مرزهاى عقیدتى محافظت و نگهبانى نمودند بر عالمان و مبلّغان به عنوان وارثان انبیاء و امامان لازم است که از مرزهاى عقیدتى به سختى محافظت و نگهدارى نمایند و تحت هیچ شرائطى بر مرزهاى اعتقادى مصالحه و معامله و کوتاهى نکنند.
سرآغاز
١). محمد بن طلحه شافعی، مطالب السؤول، ص ٣٠٣و٣٠۵.
٢). سبط بن جوزی حنفی، تذکرة الخواص، ص ٣٢١.
٣. عمر بن شجاع الدین موصلی شافعی (۶۶٠):
آن حضرت نهمین امام می باشد که به تسدید الهی سخن می گفت و موصوف به علم و هدایت گری بوده و فضایل و مناقب ایشان در بین مردم انتشار داشت. ایشان شخصیتی کاملا مقبول و امین بوده است. او وارث پیامبران و محصول الطاف الهی است. ایشان بر قله رفیع علم و بردباری قرار داشت. او صاحب منطقی بلیغ و رسا و گفتاری فصیح بود. ایشان به حق، جواد و بخشنده بود. او دارای چنان عقل و درکی بود که همه را مبهوت خود کرده بود. عالی ترین مضامین روایی از آن حضرت وارد شده و در مناقب و سجایا نیز بالاترین نشانه و جایگاه را دارد.
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا جَعْفَرٍ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ الْبَرَّ التَّقِیَّ الْإِمَامَ الْوَفِیَّ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الرَّضِیُّ الزَّکِیُّ
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَلِیَّ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا نَجِیَّ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا سَفِیرَ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا سِرَّ اللَّهِ [سِتْرَ اللَّهِ]
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ضِیَاءَ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا سَنَاءَ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا کَلِمَةَ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا رَحْمَةَ اللَّهِ
نهمین امام شیعیان حضرت امام محمد تقی (ع) معروف به جوادالائمه (ع)، در ۱۰ رجب سال ۱۹۵ هجری قمری در مدینه منوره دیده به جهان گشود و در آخر ماه ذی القعده سال ۲۲۰ هجری قمری و در سن ۲۵ سالگی در بغداد به شهادت رسید.
«دَحو» به معنای گسترش است و برخی نیز آن را به معنای تکان دادن چیزی از محلِ اصلی اش تفسیر کرده اند.
به گزارش خبرنگارحوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ بیست و پنجم ذی القعده، هم زمان با دحوالارض یعنی گسترش یافتن زمین است. از امیرالمومنین ـ علیه السلام ـ روایت شده است که فرمودند:
«نخستین رحمتی که از آسمان به زمین نازل شد، در بیست وپنج ذی القعده بود. کسی که در این روز روزه بگیرد و شبش را به عبادت بایستد، عبادت صد سال را که روزش را روزه و شبش را عبادت کرده است خواهد داشت.»
همچنین در برخی از روایات این روز به عنوان روز قیام امام زمان مهدی موعود(عج) معرفی شده و خاتم المحدثین، شیخ عباس قمی (ره) روز دحوالارض را از چهار روز معروفی ذکر کرده که روزه آن ثواب هفتاد سال عبادت را دارد.
تقويم ماه ذي القعده
اوّل ذى القعده:
بنا بر نقلى، اوّل ذى القعده سال 173 هجرى، روز ميلاد حضرت فاطمه معصومه(عليها السلام)است.(1)
اوّل ذى القعده:
بنا بر نقلى، اوّل ذى القعده سال 173 هجرى، روز ميلاد حضرت فاطمه معصومه(عليها السلام)است.(1)
يازدهم ذى القعده:
روز يازدهم ماه (سال 148 هجرى قمرى) روز ميلاد مسعود امام على بن موسى الرضا(عليهما السلام) است.(2)
بيست و سوم ماه ذى القعده:
(سال 203) طبق برخى از روايات شهادت همان حضرت است و زيارت آن حضرت در چنين روزى مناسب است. (هرچند معروف در شهادت آن حضرت «آخر ماه صفر» است).(3)
بيست و پنجم ماه ذى القعده:
طبق روايتى از امام رضا(عليه السلام) روز دحوالأرض است (روزى است كه نخستين خشكى ها از زير آب - كه تمام روى زمين را فراگرفته بود - سربرآورد و مطابق بعضى از روايات، نخستين جايى كه از زير آب بيرون آمد و خشك شد و سپس گسترش يافت، سرزمين «مكّه» و بخصوص محلّ «خانه كعبه» بود و لذا مكّه «امّ القرى» ]= مادر همه آبادى ها[ نام گرفت).(4)
امام رضا (ع) هشتمین امام شیعیان از سلاله پاک رسول خدا (ص) و هشتمین جانشین پیامبر مکرم اسلام (ص) است. بنابر نظر مشهور مورّخان وی در یازدهم ذی قعده سال ۱۴۸ هـ. ق، در مدینه منوّره متولد شد. نام مبارکش، علی، کنیه آن حضرت، ابوالحسن و دارای القاب متعددی از جمله؛ رضا، صادق، صابر، فاضل، قرة اعین المؤمنین و... هستند، اما مشهورترین لقب ایشان، «رضا» به معنای «خشنودی» است.
پدر بزرگوار امام رضا، امام موسی کاظم (ع) پیشوای هفتم شیعیان بودند که در سال ۱۸۳ ﻫ.ق، به دست هارون عباسی به شهادت رسیدند، و مادر گرامیشان نجمه (تکتم) نام داشت.
امام رضا (ع) در مدینه، پس از شهادت پدر، امامت بر مردم را بر عهده گرفت، و به رسیدگى امور پرداخت، شاگردان پدر را به دور خودش جمع کرد و به تدریس و تکمیل حوزه علمیه جدش امام صادق (ع) مشغول شد و در این راستا گام هاى بزرگ و استوارى برداشت.
مدت امامت حضرت رضا(ع)، حدود ۲۰ سال طول کشید، که ۱۷ سال آن در مدینه و سه سال آخر آن در خراسان گذشت.
در مورد تعداد فرزندان آن حضرت اختلاف وجود دارد، برخی امام جواد(ع) را تنها فرزند ایشان دانسته و گروهی نیز فرزندان دیگری را برای حضرتشان برمیشمارند.