
به منظرگاه مدیریتی حضرت امام موسی کاظم سلام الله علیه خوش آمدید.
مهدویت، باوری ریشه دار در تاریخ بشر است. امام کاظم(ع) در دوران امامت خود در این عرصه قدم برداشت و جامعۀ شیعی را که گسترش کمّی و جغرافیایی یافته؛ ولی هنوز آمادگی کامل و کافی برای درک عمیق از مهدویت و انطباق آن با آموزه های امامت را نداشت و ناتوان تر از آن بود که بر فتنه ها و تردیدهای دورۀ غیبت فائق آید؛ رهبری کرد. امام در دو بُعد اصلاح باورهای مهدویت و تبیین باورهای مهدویت، تلاش های خود را در این حوزه سامان بخشیدند.
باشگاه خبرنگاران | فرهنگی و هنری | چهارشنبه، 29 تیر 1401 - 04:06
امام موسی کاظم(ع)، در طول زندگی خود سختی های بسیاری متحمل شدند و به عزت دنیا و آخرت دست پیدا کردند و لقب بابالحوائج گرفتند.
خلاصه خبر
زیرا حضرت نه تنها خودشان، بلکه فرزندانشان هم اهل فضل و علم بودند که از آن جمله میتوان به وجود مبارک حضرت معصومه (س) اشاره کرد که با وجود بانو بودن در آن زمان، مبلّغهای بزرگ بودند و همین طور، احمد بن موسی (شاهچراغ) علیهم السلام ، از دیگر فرزندان حضرت که در زمان حیات و وفاتشان مورد رجوع دیگر افراد بودند.
حجت الاسلام والمسلمین سید احمد عقدایی، می گوید: نقل شده است که امام موسی کاظم (ع)، ۳۷ فرزند دختر و پسر داشتند که از آن جمله میتوان به حضرت على بن موسى الرضا (علیه السلام)، فاطمه کبرى، رقیه، فاطمه صغرى، ام ابیها، آمنه، حسنه، بریهه، عایشه، ام سلمه، ابراهیم، عباس، قاسم، اسماعیل، جعفر، هرون، حسن، احمد، محمد، حمزه، عبداللَّه، اسحق، عبیداللَّه، زید، حسن، فضل، حسین، سلیمان و...
تسنیم | فرهنگی و هنری | چهارشنبه، 29 تیر 1401 - 11:12
امام کاظم علیهالسلام طی روایتی تصریح دارند که پس از ماجرای غدیر عدهای از منافقان قصد داشتند پیامبر صلی الله علیه و آله و امیرالمؤمنین علیهالسلام را ترور کنند.
خلاصه خبر
متن حدیث: لَمَّا نَصَبَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله عَلِیّاً یَوْمَ غَدِیرِ خُمٍّ وَ أَمَرَ عُمَرَ وَ تَمَامَ تِسْعَهًٍْ مِنْ رُؤَسَاءِ الْمُهَاجِرِینَ وَ الْأَنْصَارِ أَنْ یُبَایِعُوهُ بِإِمْرَهًِْ الْمُؤْمِنِینَ فَفَعَلُوا ذَلِکَ وَ تَوَاطَئُوا بَیْنَهُمْ أَنْ یَدْفَعُوا هَذَا الْأَمْرَ عَنْ عَلِیٍّ وَ أَنْ یُهْلِکُوهُمَا کَانَ مِنْ مُوَاطَاتِهِمْ أَنْ قَالَ أَوَّلُهُمْ: مَا اعْتَدَدْتُ بِشَیْءٍ کَاعْتِدَادِی بِهَذِهِ الْبَیْعَهًِْ وَ لَقَدْ رَجَوْتُ أَنْ یَفْسَحَ اللَّهُ بِهَا لِی فِی قُصُورِ الْجِنَانِ وَ یَجْعَلَنِی فِیهَا مِنْ أَفْضَلِ النُّزَّالِ وَ السُّکَّانِ.
وَ قَالَ ثَانِیهِمْ: بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا وَثِقْتُ بِدُخُولِ الْجَنَّهًِْ وَ النَّجَاهًِْ مِنَ النَّارِ إِلَّا بِهَذِهِ الْبَیْعَهًِْ وَ اللَّهِ مَا یَسُرُّنِی أَنْ نَقَضْتُهَا أَوْ نَکَثْتُ بَعْدَ مَا أَعْطَیْتُ وَ أنَّ لِی طِلَاعَ مَا بَیْنَ الثَّرَی إِلَی الْعَرْشِ لَآلِیَ رَطْبَهًًْ وَ جَوَاهِرَ فَاخِرَهًًْ.
وَ قَالَ ثَالِثُهُمْ: وَ اللَّهِ یَا رَسُولَ اللَّهِ، لَقَدْ صِرْتُ مِنَ الْفَرَحِ بِهَذِهِ الْبَیْعَهًِْ وَ مِنَ السُّرُورِ الْفَسِیحِ مِنَ الْآمَالِ فِی رِضْوَانِ اللَّهِ مَا أَیْقَنْتُ أَنَّهُ لَوْ کَانَتْ ذُنُوبُ أَهْلِ الْأَرْضِ کُلُّهَا عَلَیَّ لَمُحِّصَتْ عَنِّی بِهَذِهِ الْبَیْعَهًِْ وَ حَلَفَ عَلَی مَا قَالَ مِنْ ذَلِکَ ثُمَّ تَتَابَعَ بِمِثْلِ هَذَا الِاعْتِذَارِ مَنْ بَعْدَهُمْ مِنَ الْجَبَابِرَهًِْ وَ الْمُتَمَرِّدِینَ.
فَقَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِمُحَمَّدٍ: یُخادِعُونَ اللهَ یَعْنِی یُخَادِعُونَ رَسُولَ اللَّهِ بِأَیْمَانِهِمْ خِلَافَ مَا فِی جَوَانِحِهِمْ وَ الَّذِینَ آمَنُوا کَذَلِکَ أَیْضاً الَّذِینَ سَیِّدُهُمْ وَ فَاضِلُهُمْ عَلِیُّ بنُأَبِیطَالِبٍ ثُمَّ قَالَ: وَ ما یَخْدَعُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ مَا یَضُرُّونَ بِتِلْکَ الْخَدِیعَهًِْ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ عَنْهُمْ وَ عَنْ نُصْرَتِهِمْ وَ لَوْ لَا إِمْهَالُهُ لَهُمْ مَا قَدَرُوا عَلَی شَیْءٍ مِنْ فُجُورِهِمْ وَ طُغْیَانِهِمْ وَ ما یَشْعُرُونَ أَنَّ الْأَمْرَ کَذَلِکَ وَ أَنَّ اللَّهَ یُطْلِعُ نَبِیَّهُ عَلَی نِفَاقِهِمْ وَ کَذِبِهِمْ وَ کُفْرِهِمْ وَ یَأْمُرُهُ بِلَعْنِهِمْ فِی لَعْنَهًِْ الظَّالِمِینَ النَّاکِثِینَ وَ ذَلِکَ اللَّعْنُ لَا یُفَارِقُهُمْ فِی الدُّنْیَا یَلْعَنُهُمْ خِیَارُ عِبَادِ اللَّهِ وَ فِی الْآخِرَهًِْ یُبْتَلَوْنَ بِشَدَائِدِ عِقَابِ اللَّه.
باشگاه خبرنگاران | فرهنگی و هنری | چهارشنبه، 29 تیر 1401 - 15:41
صلوات فرستادن بر باب الحوائج، امام موسی کاظم(ع) دارای فضیلت بسیاری است.
خلاصه خبر
«اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ، وَصَلِّ عَلَىٰ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ وَصِیِّ الْأَبْرارِ، وَ إِمامِ الْأَخْیارِ، وَعَیْبَةِ الْأَنْوارِ، وَوارِثِ السَّکِینَةِ وَالْوَقارِ، وَالْحِکَمِ وَالْآثارِ، الَّذِی کانَ یُحْیِی اللَّیْلَ بِالسَّهَرِ إِلَى السَّحَرِ بِمُواصَلَةِ الاسْتِغْفارِ، حَلِیفِ السَّجْدَةِ الطَّوِیلَةِ، وَالدُمُوعِ الْغَزِیرَةِ، وَالْمُناجاةِ الْکَثِیرَةِ، وَالضَّراعاتِ الْمُتَّصِلَةِ» «خدایا درود فرست بر محمّد و اهلبیتش و درود فرست بر موسی بن جعفر، جانشین نیکوکاران و پیشوای خوبان و خزانهی انوار و وارث آرامش و متانت و حکمتها و آثار، آنکه همواره شب را با بیداری تا سحر، با به هم پیوستن استغفار زنده میداشت، همپیمان سجدههای طولانی و اشکهای سرشار و رازونیاز بسیار و نالههای به هم پیوسته» «وَمَقَرِّ النُّهىٰ وَالْعَدْلِ، وَالْخَیْرِ وَالْفَضْلِ، وَالنَّدىٰ وَالْبَذْلِ، وَمَأْلَفِ الْبَلْوىٰ وَالصَّبْرِ، وَالْمُضْطَهَدِ بِالظُّلْمِ، وَالْمَقْبُورِ بِالْجَوْرِ، وَالْمُعَذَّبِ فِی قَعْرِ السُّجُونِ وَظُلَمِ الْمَطَامِیرِ، ذِی السَّاقِ الْمَرْضُوضِ بِحَلَقِ الْقُیُودِ، وَالْجَِنازَةِ الْمُنَادىٰ عَلَیْها بِذُلِّ الاسْتِخْفافِ، وَالْوارِدِ عَلَىٰ جَدِّهِ الْمُصْطَفىٰ، وَأَبِیهِ الْمُرْتَضىٰ، وَأُمِّهِ سَیِّدَةِ النِّساءِ بِإِرْثٍ مَغْصُوبٍ، وَوَِلاءٍ مَسْلُوبٍ، وَأَمْرٍ مَغْلُوبٍ، وَدَمٍ مَطْلُوبٍ، وَسَمٍّ مَشْرُوبٍ؛» «و قرارگاه خرد و عدالت و خوبی و کرم و بذل و خوگرفته به بلا و صبر و پایمال شده به ستم و دفن شده به بیعدالتی و شکنجه شده در عمق زندانها و تاریکیهای زیرزمینها، با ساق کوبیده به حلقههای زنجیرها و جنازهای که با خواری و سبک انگاشتن بر آن جار زده شده، وارد شونده بر جدّش مصطفی و پدرش مرتضی و مادرش سرور بانوان، با ارثی غصب شده و حکومتی ربوده و زندگی و حیاتی به پناه و خونی خواسته و زهری نوشانده؛» «اللّٰهُمَّ وَکَمَا صَبَرَ عَلَىٰ غَلِیظِ الْمِحَنِ، وَتَجَرَّعَ غُصَصَ الْکُرَبِ، وَاسْتَسْلَمَ لِرِضاکَ، وَأَخْلَصَ الطَّاعَةَ لَکَ، وَمَحَضَ الْخُشُوعَ، وَاسْتَشْعَرَ الْخُضُوعَ، وَعادَى الْبِدْعَةَ وَأَهْلَها، وَلَمْ یَلْحَقْهُ فِی شَیْءٍ مِنْ أَوامِرِکَ وَنَواهِیکَ لَوْمَةُ لائِمٍ، صَلِّ عَلَیْهِ صَلاةً نامِیَةً مُنِیفَةً زاکِیَةً تُوجِبُ لَهُ بِها شَفاعَةَ أُمَمٍ مِنْ خَلْقِکَ، وَقُرُونٍ مِنْ بَرایاکَ، وَبَلِّغْهُ عَنَّا تَحِیَّةً وَسَلاماً، وَآتِنا مِنْ لَدُنْکَ فِی مُوالاتِهِ فَضْلاً وَ إِحْساناً وَمَغْفِرَةً وَرِضْواناً، إِنَّکَ ذُو الْفَضْلِ الْعَمِیمِ، وَالتَّجاوُزِ الْعَظِیمِ، بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.» «خدایا همچنان که او بر سختی محنتها صبر کرد، جام اندوه گرفتاریها را نوشید و در برابر خشنودیات تسلیم شد و طاعت را برایت خالص نمود و خشوع را بیآلایش کرد و فروتنی را شعار خود ساخت و با بدعت و اهلش دشمنی نمود و ملامت ملامتگری در چیزی از اوامر و نواهی تو در او اثر نکرد، بر او درود فرست درودی بالنده عالی، پاک که با آن درود برای او واجب گردانی شفاعت امتهایی از آفریدگانت و گروههایی از آفریدههایت و از سوی ما به او درود و سلام برسان و از نزد خود در دوستیاش به ما فضل و احسان و آمرزش و خوشنودی عنایت کن که تو دارای احسان فراگیر و گذشت فراوان هستی، به مهربانیاتای مهربانترین مهربانان.»
امام موسی الکاظم (ع) هنوز کودک بود که فقهای مشهور مثل ابوحنیفه از او مسئله می پرسیدند و کسب علم می کردند بعد از رحلت پدر بزرگوارش امام صادق (ع) (148 ق) در بیست سالگی به امامت رسید و 35 سال رهبری و ولایت شیعیان را برعهده داشت....
مهر | دین و اندیشه | چهارشنبه، 29 تیر 1401 - 09:12
در دوران امام کاظم (ع) شیعه رو به گسترش بود اگرچه دچار چالش و انشعاب میشد اما در کنار برخی ریزشها، رویش هم داشت، از زمان پیدایش شیعه تا امروز رو به گسترش بوده است.
خلاصه خبر
خبرگزاری مهر-گروه دین و اندیشه-نگار احدپور اقبلاغ: امروز ۲۰ ذیالحجه به روایتی سالروز میلاد با سعادت حضرت امام موسی کاظم (ع) است.
به مناسبت میلاد این امام همام، در خصوص اوضاع شیعیان عراق در عصر امام کاظم (ع) با حجت الاسلام علی سعیدیان، پژوهشگر دینی به گفت و گو پرداختیم که در ادامه حاصل آن را میخوانید:
وی درباره ارتباط امام با مردم، عنوان کرد: زمان امام موسی کاظم (ع) عباسیان ارتباط مردم با ایشان را به بهانههای مختلف قطع کردند و ایشان را از زندانی به زندان دیگر انتقال میدادند چراکه آنها نمیخواستند امام کاظم (ع) در ادامه مسیر روشنگریهای امام باقر (ع) و امام صادق (ع) مردم را آگاه کنند، بنابراین کار را به جایی کشاندند که حتی یاران و شاگردان امام صادق (ع) را هم دستگیر کرده و میکشتند.
زمان امام موسی کاظم (ع) عباسیان ارتباط مردم با ایشان را به بهانههای مختلف قطع کردند و ایشان را از زندانی به زندان دیگر انتقال میدادند چراکه آنها نمیخواستند امام کاظم (ع) در ادامه مسیر روشنگریهای امام باقر (ع) و امام صادق (ع) مردم را آگاه کنند
این پژوهشگر دینی با بیان اینکه در زمان امام موسی کاظم (ع) گروههای افراطی و انحرافی فراوانی شکل گرفتند، اظهار کرد: یکی از آنها گروه اسماعیلیه بود که پس از امام صادق (ع) امامت امام موسی کاظم (ع) را نپذیرفتند و ادعا کردند که اسماعیل فرزند بزرگتر امام صادق (ع) امام است، هرچند فضائل علمی و اخلاقی اسماعیل در سطوح بالایی قرار داشت اما ایشان در زمان امام صادق (ع) فوت کرد و امام صادق (ع) در ملأ عام بر جسد ایشان نماز خواندند و اعلام کردند که او فوت کرده و فرمودند امام پس از من امام کاظم (ع) هستند؛ اما این فرقه امامت امام کاظم (ع) را نپذیرفتند و قائل شدند که اسماعیل امام هفتم است.
رویش شیعه در کنار ریزشها در عصر امام کاظم (ع)
وی افزود: پس از شهادت امام صادق (ع) و در عصر امام کاظم (ع) شش فرقه ایجاد شدند که تنها پیروان امام کاظم (ع) در مسیر حق قرار داشتند.
تأسیس سازمان وکالت توسط امام کاظم (ع)
این تعابیر نشان میدهد که قیام او از سوی امام کاظم (ع) رد نشده است.
پساز شهادت امام کاظم (ع) عباسیان تلاش میکنند که مرگ امام را طبیعی نشان دهند که بدنه جامعه اسلامی بر علیه آنها شورش نکنند.
تسنیم | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 08 اسفند 1400 - 16:12
امام کاظم علیهالسلام در روایتی به معیار هدایت و نجات امت اشاره کردند.
خلاصه خبر
به عنوان نمونه صفوان بن یحیی از امام کاظم علیهالسلام نقل میکند که فرمود «خدای عزوجل از آن زمان که آدم علیهالسلام از دنیا رفت، هرگز زمین را بدون امام رها نکرد تا مردم به واسطه او بهسوی خدای عزوجل هدایت شوند و امام، حجت بر بندگان است، کسی که از او دست بردارد، گمراه شده و آنکه ملازم او باشد، نجات یافته است؛ این حقی است بر خدای عزوجل.» مَا تَرَكَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْأَرْضَ بِغَیْرِ إِمَامٍ قَطُّ مُنْذُ قُبِضَ آدَمُ ع یَهْتَدِی بِهِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُوَ الْحُجَّةُ عَلَى الْعِبَادِ مَنْ تَرَكَهُ ضَلَّ وَ مَنْ لَزِمَهُ نَجَا حَقّاً عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ.
خداوند به وسیله امام هدایت میکند 2.
او حجت بر بندگان است.
امام در ادامه، به لزوم ملازمتِ امام و نیز پرهیز از رویگردانی نسبت به مقام امامت پرداخته، فرمود: «هرکه او را رها کند، گمراه شده، و هرکه ملازم او باشد، بر خداوند است که او را نجات دهد.» مَنْ تَرَكَهُ ضَلَّ وَ مَنْ لَزِمَهُ نَجَا حَقّاً عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ.
مهر | دین و اندیشه | شنبه، 07 اسفند 1400 - 16:52
در این دوران امام کاظم (ع)، علاوه بر موضع گیری به موقع در مقابل دستگاه خلافت، به تربیت افراد صالح پرداخت تا از این طریق مبانی شیعی را در مراکز مختلف اسلامی گسترش دهند.
خلاصه خبر
محمد زاهدی مقدم بر همین اساس در یادداشتی اختصاصی به بررسی مواضع امام کاظم (ع) در مقابل دستگاه خلافت عباسی پرداخته است که در ادامه میخوانیم:
شروع امامت و ولایت امام کاظم (علیهالسلام) همزمان با استقرار و ثبات خلافت عباسیها بود.
امام در برههای به امامت رسید که دو تن از ظالم ترین و جبارترین حاکمان بنی عباس (منصور و هارون عباسی) بر مسند حکومت بودند .[۱]
مواضع امام در مقابل منصور عباسی
در این دوران، امام در کنار برگزاری جلسات علمی و اخلاقی، به فعالیتهای سیاسی نیز میپرداخت، و با اینکه میدانست جانش در خطر است، ولی موضع خود را در قبال خلیفه عباسی و منصب خلافت برای امت روشن کرد.
مواضع امام در مقابل هارونالرشید
امام موسی کاظم (ع) ۱۴ سال از امامت خود را در دوران هارونالرشید سپری کرد.
برای کمک به شیعیان و اطلاع بر نقشههای خلفاء، برخی افراد را به حضور در دستگاه خلافت برای پذیرفتن مناصب کلیدی حکومتی تشویق مینمود؛ هر چند، عدهای را نیز از همکاری با دستگاه خلافت نهی نمود.
چنان که علی بن یقطین را به پذیرفتن منصب کلیدی وزارت در دستگاه خلافت هارون تشویق نمود.
بیگمان هدف امام از تشویق او به تصدی این منصب، حفظ جان و مال و حقوق شیعیان و کمک به نهضت سری آنان بود .[۱۰] در مقابل، صفوان جمال را از همکاری با هارون و کرایه دادن شترهایش نهی نمود، چرا که امام آن را مصداق کمک بر ظلم میدانست .[۱۱]
بنابراین، امام برای پیشبرد اهداف خود دو شیوه مبارزه با دستگاه خلافت عباسی در نظر گرفت: یکی مبارزه مستقیم با دستگاه خلافت عباسی بوده که از این طریق، نقشههای دستگاه حاکم را خنثی مینمود.
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ۱۴۲۹ ق، ص ۴۷۲.
منتظر قائم، تاریخ امامت، ص ۲۱۷.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 08 اسفند 1400 - 06:59
پژوهشگر تاریخ اسلام گفت: تلاشهای بی وقفه امام کاظم(ع)باعث میشود تشیع وارد مناطق مختلف شده و گسترش پیدا کند. از این دوره به بعد است که تشیع به شهرهای مختلف از جمله مصر، خراسان راه مییابد.
خلاصه خبر
لقب امام موسی بن جعفر (ع)، کاظم و عبدصالح بوده و بیانگر شخصیت آن حضرت و فراوانی عبادت ایشان است.
به همین خاطر در عراق رسم است که عروس و دامادها روز اول عروسی به زیارت حرم مطهر امام کاظم (ع) میروند و سپس به مراسم عروسی خود میپردازند.
در سال ۱۴۸ که پدر بزرگوارشان امام صادق (ع) به شهادت رسیدند، امام کاظم (ع) در سن بیست سالگی به امامت میرسند.
موضوع دیگری که در دوران امام کاظم (ع) مطرح بود، مسئله ادعای امامت اسماعیلیه بود.
امام کاظم (ع) این تفکر را اصلاح میکردند و میفرمودند شما از بنی هاشم نیستید و حق حکومت ندارید، حق ما هستیم و حکومت از آن خاندان پیامبر است نه بنی عباس یا خاندانهای دیگر بنی هاشم.
پایگاه فکری امام با تدریس امام به شاگردان آغاز میشود و شاگردان امام پس از علم آموزی نزد امام به سراسر ممالک اسلامی سفر کرده و افکار و اعتقادات ناب و درست را به مردم میآموزند.
از جمله شاگردان امام یونس بن عبدالرحمان و محمد بن علی بن نعمان هستند.
پایگاه فکری امام کاظم (ع) با تدریس امام به شاگردان آغاز میشود و شاگردان امام پس از علم آموزی نزد امام به سراسر ممالک اسلامی سفر کرده و افکار و اعتقادات ناب و درست را به مردم میآموزند
مسائل اقتصادی شیعیان برای امام بسیار مهم بود و امام به انحاء مختلف سعی در حل مشکلات معیشتی و اقتصادی شیعیان داشتند.
دفاع امام کاظم (ع) از حرکتهای اعتراضی به جایی رسیده بود که وقتی امام رضا (ع) به امامت رسید، حکومت وقت از ترس فروپاشی حکومت تصمیم گرفت ولیعهدی را به امام رضا (ع) بدهد تا شاید به این وسیله بتواند از گسترش اعتراضها جلوگیری کند.
*از دیگر مسائل دوران امام کاظم (ع) بحث زندان حضرت است؛ بفرمائید دلیل این زندانی شدن چه بود و حضرت چگونه شیعیان را هدایت و با از انحراف آنان جلوگیری میکردند؟
برخی معتقد بودند امام کاظم (ع) همان مهدی موعود است به همین دلیل برخی افراد بعد از امام کاظم (ع) به ائمه بعدی نپیوستند.
در دوران امامت امام کاظم (ع) علاوه بر آن چند نفری که ادعای امامت کردند، فرقههایی نیز ادعای امامت داشتند، از آن جمله میتوان به فرقه ناقوسیه که معتقد به جاودانگی امام صادق (ع) بودند، فرقه اسماعیلیه، فرقه مبارکیه و فرقههای دیگری اشاره کرد که ادعاهای غلوآمیز و خطرناکی داشتند.
مسائل اقتصادی شیعیان برای امام بسیار مهم بود و امام به انحاء مختلف سعی در حل مشکلات معیشتی و اقتصادی شیعیان داشتند.
روش مبارزاتی امام چگونه بوده است؟
امام به مبارزات و روشنگری فکری معتقد و پایبند بود.
امام کاظم (ع) بسیار اهل زهد بودند.