به منظرگاه مدیریتی امام جعفر صادق سلام الله علیه خوش آمدید.
باشگاه خبرنگاران | فرهنگی و هنری | سه شنبه، 26 اردیبهشت 1402 - 14:12
رهنمودهای راهگشای امام صادق (ع) در زمینه‌های مختلف زینت‌بخش صفحات زندگی آن حضرت و برگ زرینی در تاریخ شیعه است.
خلاصه خبر
در این گزارش گزیده‌ای از سخنان آن حضرت را در بیان ویژگی‌های مورد انتظار از شیعیان و مؤمنان حقیقی گرد آورده و به علاقمندان حضرتش تقدیم می‌داریم.
آن حضرت شیعیان را از کسالت، تنبلی، دست‌درازی به سوی دیگران، طمع کاری، زیاده‌طلبی و سایر امور ذلت آور مبرا می‌داند و می‌فرماید: «شیعتنا لا یهرون هریر الکلب ولا یطمعون طمع الغراب...
آنان با الهام از رهنمودهای پیشوای ششم علیه‌السلام با بکارگیری شیوه‌های صحیح و پسندیده به اصلاح افراد می‌پردازند و با اخلاق نیک در جذب گنه کاران تلاش می‌کنند و این کلام زیبای رئیس مذهب جعفری را هیچگاه فراموش نمی‌کنند که فرمود: «لا تقل فی المذنبین من اهل دعوتکم الا خیرا، واستکینوا الی الله فی توفیقهم وسلوا التوبة لهم ؛ در مورد هم کیشان بدکار خود جز خوبی [و نیکی]چیزی نگو و از خداوند توفیق هدایت و توبه آنان را بخواهید.»
امام صادق علیه السلام این جمله را فرمود و گذشت.
امانت و صداقت
امام صادق علیه السلام به ابی کهمس فرمود: «اذا اتیت عبد الله فاقراه السلام وقل له: ان جعفر بن محمد یقول لک: انظر ما بلغ به علی عند رسول الله صلی‌الله علیه و آله فالزمه، فان علیا علیه‌السلام انما بلغ ما بلغ به عند رسول الله صلی‌الله علیه و آله بصدق الحدیث واداء الامانة؛ هرگاه پیش عبدالله [بن ابی یعفور]رفتی، سلام [مرا]به او برسان و بگو: جعفر بن محمد به تو می‌گوید: دقت کن در آن چیزی که به وسیله آن علی علیه السلام در محضر رسول خدا صلی‌الله علیه و آله سرافراز شد [و او را به آن مقامات عالی رساند.]پس [تو هم]آنها را برای خودت لازم بدان [و رفتار خویش را با آن اوصاف زیبا بیارای]، مطمئنا علی علیه السلام با راستگویی و امانتداری در نزد پیامبر صلی الله علیه و آله به آن درجه و عظمت رسید.»
یکی دیگر از ویژگی‌های شیعیان از منظر حضرت صادق علیه السلام پذیرش ولایت و رهبری امامان معصوم علیهم السلام به عنوان تداوم رسالت نبوی صلی‌الله علیه و آله می‌باشد.
امام صادق علیه السلام فرمود: «رحم الله شیعتنا خلقوا من فاضل طینتنا وعجنوا بماء ولا یتنا یحزنون لحزننا ویفرحون لفرحنا؛ خداوند شیعیان ما را رحمت کند که از زیادی سرشت ما آفریده شده‌اند و با آب ولایت ما عجین گشته‌اند.
پیشوای ششم در توضیح سخن خویش به عبدالله بن جندب می‌فرماید: «لا تتصدق علی اعین الناس لیزکوک، فانک ان فعلت ذلک فقد استوفیت اجرک، ولکن اذا اعطیت بیمینک فلا تطلع علیها شمالک؛ هیچگاه صدقه [و کار‌های نیک]را جلو چشم مردم انجام مده به قصد اینکه تو را [مردی]پاکیزه انگارند، که اگر به این [سخن]عمل کنی اجر و پاداش خود را به نحو کامل دریافت خواهی کرد، ولی [به خاطر داشته باش]که اگر با دست راست خود بخشش می‌کنی دست چپ خود را مطلع نساز.
امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «ان عیال المرء اسراءه فمن انعم الله علیه نعمة فلیوسع علی اسرائه فان لم یفعل اوشک ان تزول تلک النعمة؛ اعضای خانواده یک مرد [همانند اسیر اویند.
امام صادق علیه السلام در این مورد به یکی از یاران خود می‌فرماید: «بلغ معاشر شیعتنا وقل لهم: لا تذهبن بکم المذاهب، فوالله لا تنال ولایتنا الا بالورع والاجتهاد فی الدنیا ومواساة الاخوان فی الله؛ به شیعیان ما برسان و بگو: مبادا گروه‌ها [ی منحرف]شما را اغفال کنند، به خدا سوگند!
آن حضرت می‌فرماید: «لا ینبغی للمؤمن ان یجلس مجلسا یعصی‌الله فیه ولا یقدر علی تغییره؛ برای مؤمن شایسته نیست که در مجلسی بنشیند که در آن معصیت خداوند انجام می‌شود و او توانایی تغییر آن را ندارد.»
تلاوت قرآن
قرآن عهدنامه‌ای میان خداوند و مردم می‌باشد.
امام صادق علیه‌السلام با اشاره به این عهدنامه گرانبها، به مسلمانان سفارش می‌کند که هر روز پنجاه آیه از این کتاب را تلاوت کنند: «القرآن عهدالله الی خلقه، فقد ینبغی للمرء المسلم ان ینظر فی عهده وان یقرء منه فی کل یوم خمسین آیة قرآن عهدنامه خداوند متعال به انسان‌ها می‌باشد، برای مسلمان شایسته است که به این عهدنامه بنگرد و در هر روز پنجاه آیه از آن را تلاوت کند.»
آن حضرت در سخن دیگری به کیفیت تلاوت و آداب قرائت قرآن پرداخته و فرمود: «علیکم بالقرآن!
باشگاه خبرنگاران | فرهنگی و هنری | سه شنبه، 26 اردیبهشت 1402 - 14:28
امام صادق (ع) مبارزی نستوه و خستگی‌ناپذیر در میدان فکر و عمل و مؤسس نهضت عظیم فکری است که در دانشگاه وی تنها شیعیان کسب فیض نمی‌کردند.
خلاصه خبر
این کارشناس مذهبی ادامه داد: امام جعفر صادق (ع) زمانی به امامت رسيد كه به دليل اقدامات طاغوتيان زمان، اسلام كمرنگ شده بود و تنها نامی از اسلام باقی بود.
لیکن اظهار نظر باقر العلوم (ع) در مورد بنی عباس هم، مانند بنی امیه است.
امام صادق در ظلمت بحران‌ها و آشوبها، دنیای شیعه را به فروغ تعالیم خویش روشنی بخشید و حقیقت اسلام را از آلایش انحرافات و گزند فریبکاران حفظ کرد.او آن قدر فقه و دانش اهل بیت را گسترش داد و زمینه ترویج احکام و بسط کلام شیعی را فراهم ساخت که مذهب شیعه به نام او به عنوان مذهب جعفری شهرت یافت.
وی گفت: امام صادق (ع) حدود چهار هزار نفر شاگرد را تربيت كردند، ادامه داد: به عنوان مثال مي‌توان به بزرگاني همچون هشام‌بن‌حكم و محمد‌بن‌مسلم و زراره اشاره كرد كه هشام‌بن‌حكم را در علم كلام و اعتقادات، محمد‌بن‌مسلم و زراره را در مباحث فقهي و حديثي پرورش دادند.
مهر | دین و اندیشه | سه شنبه، 26 اردیبهشت 1402 - 23:00
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: ما عمده مباحث کلامی و حکمی و فقهی و اخلاقی مستند به کلمات به امام باقر (ع) و بیش از آن امام صادق (ع) است.
خلاصه خبر
رئیس شورای حوزه علمیه استان تهران افزود: اگر نبود شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) چیزی از اسلام باقی نمی‌ماند و اگر چیزی مانده بود فقط نام بود؛ شهادت آن بزرگوار نه تنها اکثر اهل بیت را تحکیم و تداوم بخشید بلکه حتی نسبت به سایر مذاهب که بسا در مکتب خلفا زیست می‌کردند و تنفس می‌نمودند حتی در آن مذاهب نیز حقایقی که هست ممکن بود از دست برود.
استاد رشاد عنوان کرد: امام صادق (ع) نیز چنین نقشی را به شیوه‌ای دیگری ایفا فرمودند.
وی بیان کرد: این که تعبیر می‌شود امام صادق (ع) رئیس مذهب شیعه هستند گر چه تعبیر مناسب و دقیقی از یک جهت نیست چرا که شیعه را رسول خدا شیعه نامیده است و روایات متعددی داریم که به لسان حضرت محمد (ص) خطاب به امیرالمومنین (ع) فرمودند که هم شیعتک یا علی.
استاد رشاد ادامه داد: از امام علی (ع) پرسیده شد شیعه کیست و حضرت حرکت کردند از نقطه‌ای و به سلمان گفتند پشت سر من بیا و سلمان پا جای پای امیرالمومنین قرار می‌داد و برگشتند گفتند تشیع این است یعنی جا پای ما بگذارید.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: اصطلاح شیعه و تشیع اصطلاح کمابیش متعارفی در عهد رسول خدا بوده و این گونه نیست تشیع را امام صادق (ع) بنا نهاده باشد یا فرقه‌ای شکل گرفته باشد و یک انشعابی از اسلام ایجاد شده باشد، بلکه تشیع، اسلام ناب و اسلام اصیل است و باقی مذاهب و فرق انشعاب از متن صراط اسلام اند و این گونه معروف است چون مذاهب اسلامی در آن عهد شناخته و تفکیک شده و فرق و مذاهب به وجود آمد تشیع نیز یک مذهب تلقی شد.
استاد رشاد عنوان کرد: ما عمده مباحث کلامی و حکمی و فقهی و اخلاقی مستند به کلمات به امام باقر (ع) و بیش از آن امام صادق (ع) است این خود روشن است و اگر نمی بود کلمات امام باقر و امام صادق، کلام ما و فقه ما فقیر بود و اخلاق ما به لحاظ مذهبی فقیر بود.
واژه " فزع" به طورى که راغب گفته به معناى آن گرفتگى و نفرتى است که از منظره اى نفرت آور به انسان دست مى دهد ."فزع" ترس و وحشتى است که تمام قلب انسان را فرا مى گیرد، و واقعا هم چهار پدیده "ترس ، غم واندوه ، فریب خوردن و دنیاخواهی" تمام قلب ما انسانهای عادی را درگیر می کند .... فزِع إلیه یعنی: لجأ واستغاث واحتمى؛ و ما با پناه بردن و فریادخواهی و حمایت جویی از چهار ذکر قرآنی بهترین پناه دهنده و فریادرس و حامی یعنی ذات اقدس اله را فرا می خوانیم و تردیدی در پیروزی بر ترس ، اندوه ، فریبکاران مکار و کسب مال حلال و دنیایی که به خیر وصلاح ما باشد، نداریم .... جالبست که دنیاخواهی در ردیف سه امر دیگر قرار گرفته است یعنی که دنیاطلبی و رسیدن به خواسته های دنیایی ترسی فراگیر و دل گرفتگی - ناشی از خوف نرسیدن!!- درپی دارد که دارد...و بنظرم چیزی بدتر از "رودست و رکب خوردن و مورد مکر وفریب واقع شدن"نیست
مهر | دین و اندیشه | سه شنبه، 26 اردیبهشت 1402 - 08:39
از شاخصه های سیره اجتماعی امام صادق(ع)ارتباط با مردم و طبقات فرو دست بود؛ مردم مدینه شب‌ها بر در خانه‌های خود انفاقی از ناشناسی دریافت می‌کردند که بعدها متوجه شدند آن فرد امام صادق بوده است.
خلاصه خبر
در کتب روایی شیعه، مناظره‌های فراوانی از ائمه معصومین با مخالفین گزارش شده است که از جمله آنها، مناظرات امام صادق (ع) است بر همین اساس برای واکاوی شمه ای از سیره اجتماعی و بررسی مناظرات علمی و روش‌های فرهنگی امام صادق (ع) در صیانت از باورهای مردم با حجت الاسلام امیر علی حسنلو استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و مدیر گروه تاریخ و سیره مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات حوزه‌های علمیه به گفتگو نشستیم که در ادامه تقدیم مخاطبان می‌شود:
حضرت فرمود که آب وضو برایش حاضر کنند پس وضو گرفت و داخل نماز شد، راوی گفت من در دلم گفتم که حضرت نفرین خواهد کرد بر او، پس حضرت دو رکعت نماز گذاشت و گفت: ای پروردگار من این حق من بود من بخشیدم برای او، و تو جود و کرمت از من بیشتر است پس ببخش او را و مگیر او را به کردارش و جزا مده او را به عملش؛ پس رقّت کرد آن حضرت و پیوسته برای او دعا کرد و من تعجب کردم از حال آن جناب.
راوی می‌گوید امام صادق علیه‌السّلام مقداری زر به من داد و فرمود این را بده فلان مرد هاشمی و مگو کدام کسی داده.
ائمه خود را حافظ و پایشگر عقاید مردم می‌دانستند و از عقاید درست صیانت می‌کردند؛ امام صادق (ع) در این عصر تاریکی به این وظیفه مهم عمل نمود و از باورها و عقاید مردم با روش‌های مختلف: جلسات درس، مناظره، تربیت شاگرد و حضور در بین مردم و جلسات آنان و حضور در مناسک حج و..
روزی حضرت دست بر پشت مبارک امام صادق زده فرمود سوگند به خدا این همان کسی است که باید آئین آل محمد علیهم‌السّلام را احیا کند.
روایاتی که امام صادق علیه‌السلام از زبان پیامبر و در تفسیر قرآن فرموده گواهی روشن بر این حقیقت است.روایات و مکتب علمی و فقهی امام صادق علیه‌السلام راهی نوین برای نجات اسلام در مقابل شبهات فکری زمان بود که از هر سو به طرف دین نشانه گرفته می‌شد؛ از طرفی رفتار علمای درباری وابسته به امویان و عباسیان و از سویی رفتارهای جاهلانه و بدعت‌آمیز خلفا و از سوی دیگر شبهات مطرح توسط ملحدین و زنادقه، جمعی از تلاش‌ها بود که دین را در معرض تحریف قرار داده بود؛ نهضت علمی امام در مقابل این تحرکات سد دفاعی بود تا دین را نجات دهد.
حضرت فرمود: چه شده؟
فرمود: چنین نیست من قصد تمسخر نداشتم.
آن زن گفت به پروردگار کعبه این عیسی است.
یکی از ابعاد علمی حضرت امام صادق (ع) مناظرات علمی است که در راستای دفاع از دین و امامت انجام داده است؛ امام ضمن اینکه خود به مناظره پرداخت برای روشنگری بلکه شاگردانی هم تربیت نمود مخصوص مناظره با دیگران از جمله هشام بن حکم و …که امام به اینها می‌فرمود بروید با پیروان ادیان و مذاهب دیگر مناظره کنید تا به حق و حقیقت راه پیدا کنند؛ از این روش امام می‌توان فهمید یکی از روش‌های گفتگوی علمی مناظرات است که حوزه‌های علمی و دانشگاه‌ها باید در این زمینه از استعدادهای خاص استفاده نموده و در گرایش‌ها و رشته‌های مختلف افرادی برای مناظره تربیت نمایند؛ در این زمینه بنده طرحی به شورای عالی حوزه‌های علمیه فرستاده‌ام تا در نهایت در این باره تصمیم گرفته و طرح را تصویب و ابلاغ نمایند برای حوزه‌ها که خود را به ابزار علمی پاسخ به شبهات و مناظرات آماده نمایند.
چون سیره اهل بیت اینگونه بود همه ائمه مناظره داشتند و هدفشان چیره شدن نبود بلکه اهدافشان روشنگری و هدایت همه مردم بود.
امام صادق (ع) هم با این هدف و قصد به مناظره پرداخت و در رشته‌های خاص و علوم مناظره خودش مناظره نمود و شاگردانی برای این منظور تربیت نمود و از این روش برای پیشرفت علم و آگاهی بهره گرفت.
*امکان دارد به نمونه‌هایی از این مناظرات اشاره کنید؟
امام صادق (ع) فرمود: حضرت محمد (ص) با فضیلت تر و داناتر است و خداوند آنقدر که به او علم و دانش داده، به دیگران نداده است واو برترین انبیای و خاتم پیامبران در علوم و موضوعات دیگر است.
امام فرمود: آیا در این مورد آیه‌ای از قرآن می‌توانید ارائه دهید؟
مناظره امام با دوگانه پرستان یا بزرگ ثنوی ها
نیز بیانگر یکتایی خدا است؛ و گفتار ما را ثابت می‌کند؛ زیرا همان قوی خدا است؛ ولی دیگری خدا نیست به دلیل ضعفی که دارد.
هشام بن حکم که ناظر جلسه بود و از امام شیوه استدلال را یاد می‌گرفت می‌گوید: یکی از سوالات آن دوگانه پرست این بود که (بحث در مورد دوگانه پرستی را به اصل وجود خدا کشانید) به اما صادق (ع) گفت: دلیل شما بر وجود خدا چیست؟
خدا چیست؟
*آیا در آن دوران الحاد و آتئیسم وجود داشت مواجهه حضرت با آنان چگونه بود؟
از جمله این ملحدان ابن ابی العوجاء وابن مقفع، هستند که بیشتر به حضور امام (ع) آمده و اظهار حقارت نمودند؛ چنانکه در مسجدالحرام به حضور امام رسیده وبا امام مناظره و گفتگو کردند و بارها به عظمت امام معترف شدند همچنین به وجود و عظمت خداوند و تجلی اوصاف الهی در وجود از سخنان امام باور یافتند.
اگرچه هردو توسط حکومت اعدام شدند اما امام به اینها اجازه می‌داد به حضورش رسیده وبا آزادی اظهار عقیده و مناظره می‌نمودند.
یکی از منکران خدا که سوالات پیچیده‌ای درباره خداشناسی در ذهن خود انباشته بود؛ به حضور امام صادق (ع) آمد و سوالاتی را مطرح کرد؛ و امام به یکایک آن پاسخ داد: خدا چیست؟
تو می‌گویی خدا شنوا و بینا است؟
ذات پاک خدا دارای دو جهت نیست :۱- نیستی، ۲- شباهت به اشیا؛
- آیا خدا دارای ذات و خودی است؟
- آیا خدا چگونگی دارد؟
تعطیل و نیستی خدا.
- آیا خدا؛ خودش متحمل رنج و زحمت کارها می‌گردد؟
*یکی از موارد مشهور مناظرات امام صادق علیه السلام، مناظره ایشان با ابوحنیفه است.
این مناظره چگونه بوده است؟
او معاصر امام صادق (ع) نیز بود و روابطی بین او و حضرت گزارش شده است که اگر توجه شود او مرید امام صادق و امامت حضرت را نیز قبول داشت اگرچه خودش در فقه مکتب و روش و فتواهای خاص و کتاب دارد و امروز بخشی قابل توجهی از برادران اهل سنت تابع فقه ومنسک او هستند.
روزی ابوحنیفه برای ملاقات با امام صادق علیه السّلام به خانه امام آمد و اجازه ملاقات خواست، امام اجازه نداد.
ابوحنیفه: چگونه ممکن است سخن شما را نپذیرند در صورتیکه شما فرزند پیامبر خدا هستید؟
سپس امام برای اثبات بطلان قیاس، مواردی از قوانین اسلام که بر خلاف این اصل است را ذکر نموده و فرمود:
*با عنایت به نقل‌هایی که شد، در خصوص روش مناظرات علمی ائمه اطهار چه قواعد کلی را می‌توان در آنها مشاهده کرد؟
مهر | دین و اندیشه | سه شنبه، 26 اردیبهشت 1402 - 14:39
مراسم عزادارای امام جعفرصادق (ع) ، امروز سه شنبه، بیست و ششم اردیبهشت ماه سال جاری، متقارن با سالروز شهادت آن امام همام با تجمع بزرگ عزادارن مکتبش در ضلع غربی فلکه دوم صادقیه برگزار شد.
خلاصه خبر
به گزارش خبرنگار مهر، مراسم عزاداری شهادت امام جعفرصادق (ع)، امروز سه شنبه، بیست و ششم اردیبهشت ماه سال جاری، متقارن با سالروز شهادت آن امام همام با تجمع بزرگ عزاداران مکتبش در ضلع غربی فلکه دوم صادقیه ساعت ۱۰ صبح، با حضور با شکوه مردم برگزار شد.
در ادامه با ایجاد همدلی بین همه هیئات منطقه و حضور پررنگ مداحان اهل بیت (ع)، امام‌جمعه بخش کن، ائمه جماعت مساجد منطقه، نمازگزاران، هیئات دانش‌آموزی و دانشجویی و خیل عظیم دلدادگان انقلاب و امام صادق (ع) این مراسم به صورت گسترده‌تر برگزار شد.
این اجتماع عزاداری جهت تعظیم شعائر اسلامی و همچنین اقامه عزای امام صادق (ع) در میدان صادقیه با شرکت هیئات شمال غرب تهران، مساجد محله و محبین اهل بیت (ع) شکوه و رونق خاصی یافت.
وی با اشاره به حدیثی از از امام باقر (ع) که خطاب به امام صادق (ع) دارد گفت: در حدیثی از امام باقر (ع) آمده است: «اگر مرتبه و منازل شیعیان، به قدر شناخت آنها نسبت به امام عظیم است و تعریف می‌شود.
جمعیتی که غذای روحشان را از قال الصادق (ع) می‌گیرند با کسانی که غذای روحشان را از دشمنان و آن طرف ارتزاق می‌کنند یکسان نیستند.
