به منظرگاه مدیریتی امام زین العابدین سلام الله علیه خوش آمدید.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 19 مرداد 1404 - 10:52
کتاب «سجاد امت ؛سیری در سیره عبادی، اخلاقی و سیاسی امام زین العابدین (ع)» اثر آیت‌الله احمد بهشتی منتشر شد.
خلاصه خبر
اثر حاضر در شش فصل به رشته تألیف درآمده است؛ در فصل اول که با عنوان «مولود مبارک» به رشته تحریر درآمده، به ولادت حضرت پرداخته است.
نویسنده در سومین فصل از این اثر که با عنوان «اولاد و احفاد» تألیف کرده، ضمن بیان اینکه «برخی تعداد اولاد حضرت را ۱۲ و برخی نُه و برخی ۱۰ شمرده‌اند»، بعضی از آنها را امام محمد باقر (ع)، زید، و یحی بن زید عنوان کرده است.
در فصل بعدی که به عنوان «آثار ماندگار» نگارش یافته، در دو قسمت به آثار و برکات وجودی حضرت (دفاع از اسلام، تربیت انسان‌های صالح، مقابله جدی با افکار منحرف، و رسیدگی به محرومان و مستضعفان) و آثار و برکات علمی امام (ع) (صحیفه سجادیه، نامه به زهری، رساله الحقوق، نامه‌ای به اصحاب، گفتار آدینه، و دعای ابوحمزه ثمالی) پرداخته شده است.
صحیفه سجادیه شامل مجموعه‌ای از دعاها و مناجات‌های امام سجاد (ع) است که حاوی نکات عمیق علمی و معارفی است. این صحیفه به موضوعاتی مانند توحید، نبوت، معاد، صفات الهی، انسان‌شناسی، و مسائل اخلاقی و اجتماعی می‌پردازد و از این نظر منبعی ارزشمند برای مطالعه و پژوهش در علوم مختلف است.
مهر | فرهنگی و هنری | چهارشنبه، 08 مرداد 1404 - 12:00
اصفهان - رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام (ره) در اصفهان جزئیات چهارمین جشنواره ملی تئاتر روح‌الله را تشریح کرد.
خلاصه خبر
وی با اعلام اینکه فراخوان بخش نمایشنامه‌نویسی چهارمین جشنواره ملی تئاتر روح‌الله امروز منتشر می‌شود بیان کرد: چهارمین دوره جشنواره تئاتر روح‌الله با سبک و سیاق جدید و در دو مرحله برگزار خواهیم کرد.
جواد ایزددوست دبیر چهارمین جشنواره ملی تئاتر روح‌الله ضمن اشاره به سه دوره پیشین این رویداد گفت: این دوره از جشنواره در سه بخش نمایشنامه‌نویسی، تئاتر صحنه‌ای و تئاتر خیابانی به صورت ملی برگزار خواهد شد.
نمایشنامه‌هایی که در این دوره و ادوار گذشته برگزیده شدند پس از بررسی روی سایت جشنواره بارگذاری خواهند شد و پس از آن کارگردانان متقاضی حضور در جشنواره می‌توانند با اعلام آمادگی از نمایشنامه‌های منتخب چهار دوره استفاده کنند.
دبیر چهارمین جشنواره ملی تئاتر روح‌الله بیان کرد: به دنبال تولید آثار باکیفیت در جشنواره هستیم و فرصتی را فراهم کرده‌ایم تا نمایشنامه‌هایی که در سه دوره تولید شده ولی به مرحله اجرا نرسیده‌اند، به اجرادرآیند.
دبیر چهارمین جشنواره ملی تئاتر روح‌الله ادامه داد: فراخوان بخش صحنه‌ای و خیابانی در شب اختتامیه بخش نمایشنامه‌نویسی اعلام می‌شود و هنرمندان تا پایان دی ماه فرصت دارند تا درخواست اجرای اثر در قالب بخش صحنه‌ای یا خیابانی را در سایت جشنواره ثبت کنند.
در پایان این نشست پوستر چهارمین جشنواره ملی تئاتر روح‌الله رونمایی شد.
در نظریات علمی حضرت امام سجاد (ع)، اصول و مبانی و شاخص های علمی حقوق به عنوان یکی از ابعاد مهم شخصیت متعالی حضرت سجاد (علیه السّلام) مورد توجه قرار گرفته اند. در این زمینه، حضرت سجاد (علیه السلام) به عنوان یک امام معصوم، دارای علوم لایتناهی بوده و بر تمام حق ها و حقوق الهی و بشری اطلاع داشته است. همچنین، حضرت سجاد (علیه السلام) به عنوان یک انسان کامل، دارای کمالات بی پایان بوده و در همه ابعاد زندگی، از جمله فردی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، دارای نقش و تأثیرگذاری بوده است.
رساله حقوق امام سجاد علیه السلام از جمله روایات عمیق در باب حقوق مختلف فردی و اجتماعی هست که نیازهای متقابل انسان را درزمینهٔ مسائل حقوقی و عبادی شامل می‌شود که این نوشتار، ابعاد مختلف این رساله را مورد واکاوی و تبیین قرار داده است.
اهتمام به حقوق و تکالیف متقابل در اندیشه اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد و از بدو ظهور اسلام، علاوه بر آموزش و انتقال مفاهیم عبادی به عامه مردم، ایشان را نسبت به حقوق و تکالیف متقابل اجتماعی ترغیب می‌نمودند و در حال حاضر نیز بخش زیادی از سنت اسلامی را باید در احکام و قواعد فقهی، حقوقی و قضائی مشاهده کرد و اصولاً مسئله حقوق متقابل فردی و اجتماعی و تکالیف فردی و اجتماعی جایگاه ویژه‌ای در اندیشه اسلامی دارد. در همین راستا، ائمه علیهم‌السلام نیز به آموزش و انتقال مفاهیم و سنت فقهی و حقوقی اهتمام ویژه‌ای داشته‌اند و از هر فرصتی برای ارتقای حقوق متقابل اجتماعی استفاده می‌نمودند. دراین‌بین، یکی از اولین اَسناد و احادیثی که در باب حقوق فردی و اجتماعی صادرشده است، رساله حقوق امام سجاد علیه السلام می‌باشد و اگر به جهت تبویب، جامعیت و مولفه هایی که در این حدیث ذکر شده، با دقت به واکاوی این رساله بپردازیم، باید اولین سند حقوقی جامع و مدون در اندیشه اسلامی تلقی شود؛ که در ادامه به معرفی اجمالی این رساله پرداخته می‌شود.
ماهیت رساله الحقوق
تفکر حقوقی امام سجاد (علیه‌السلام) که در قالب «رساله حقوق» تجلی یافته است، به بیان حقوق متقابل افراد در جامعه و تکالیف و وظایف آنها نسبت به یکدیگر می‌پردازد. این رساله، یک نظام حقوقی جامع و کامل را ارائه می‌دهد که تمام ابعاد زندگی فردی و اجتماعی را در بر می‌گیرد و بر اساس آن، انسان‌ها می‌توانند در پرتو رعایت حقوق یکدیگر، به سعادت و کمال دست یابند.
مهمترین ابعاد تفکر حقوقی امام سجاد (علیه‌السلام):
-
حقوق متقابل:
امام سجاد (علیه‌السلام) در رساله حقوق، به حقوق متقابل افراد در جامعه اشاره می‌کنند. ایشان بیان می‌کنند که هر فردی نسبت به دیگران حقوقی دارد که باید رعایت شوند. این حقوق شامل حقوق فردی، حقوق خانوادگی، حقوق اجتماعی و حقوق سیاسی می‌شود.
-
تکالیف و وظایف:
در کنار حقوق، امام سجاد (علیه‌السلام) به تکالیف و وظایف افراد نیز اشاره می‌کنند. ایشان بیان می‌کنند که هر فردی در مقابل دیگران وظایفی دارد که باید آنها را به درستی انجام دهد. این تکالیف نیز در ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی مطرح می‌شوند.
-
رعایت حقوق و تکالیف:
امام سجاد (علیه‌السلام) معتقدند که اگر افراد حقوق و تکالیف خود را نسبت به یکدیگر رعایت کنند، جامعه‌ای سالم و متعادل شکل خواهد گرفت. ایشان بیان می‌کنند که رعایت این حقوق و تکالیف، موجب ایجاد صلح، آرامش و پیشرفت در جامعه می‌شود.
-
تاکید بر اخلاق:
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 30 تیر 1404 - 09:00
طاووسی مسرور گفت: مرحوم علامه عاملی تصریح می‌کند امام سجاد علیه‌السلام شیعه را از صفر بنا کرد و مجدداً بازسازی نمود؛ به تعبیر ایشان، ساختمانی کاملاً تخریب‌شده را از نو احیا کرد.
خلاصه خبر
خبرگزاری مهر-گروه دین و اندیشه- عصمت علی آبادی: در آستانه سالروز شهادت حضرت امام سجاد (ع)، اهمیت مرور جایگاه و نقش ایشان در تاریخ اسلام دوچندان می‌شود.
امام سجاد (ع) در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخی پس از واقعه عاشورا، مسئولیت هدایت شیعه را در شرایط بسیار سخت، با فشارها و محدودیت‌های شدید سیاسی و اجتماعی برعهده داشتند.دوره امامت آن حضرت، به دلیل گستردگی فضای رعب، تفرقه و تبلیغات ضد اهل‌بیت (ع)، از دشوارترین مراحل تاریخی تشیع محسوب می‌شود.
سعید طاووسی مسرور در گفتگو با مهر، درباره انتقال معارف عاشورا به نسل بعدی امامت و نقش امام سجاد علیه‌السلام در این عرصه اظهار داشت: در بیانات رهبر انقلاب، در این زمینه نکات مهمی مطرح شده است و ایشان فرمودند «سخت‌ترین دوره امامت شیعه، دوره امام سجاد علیه‌السلام است».
همین‌طور استاد جعفریان در کتاب «حیات فکری سیاسی امامان شیعه» توضیحات مشابهی دارند.
طاووسی مسرور در زمینه بحث خوف و رعب که یکی از وجوه دشواری کار امام سجاد علیه‌السلام بود گفت: دقیقاً شرایط خوف و رعب شدیدی بر جامعه اسلامی در دوره یزید حاکم شده بود.
همان روایتی که امام علیه‌السلام می‌فرمایند: «در حجاز ۲۰ نفر نیست که ما را دوست داشته باشد.» علتش همین رعب است؛ مردم مشکل شخصی و خانوادگی یا قبیله‌ای با اهل‌بیت نداشتند که بخواهند از امام فاصله بگیرند اما چون می‌دانستند که دوستی با اهل‌بیت هزینه‌بردار بود از حضرت فاصله گرفتند.
دومین محور مربوط به خودِ امام سجاد علیه‌السلام و اقدامات ایشان می‌شود که حضرت برای انتقال معارف عاشورا و اصل امامت شیعه تلاش کردند.
ایشان با مردم سخن می‌گفتند و مسئله امامت را مطرح می‌کردند.
رِسالَةُ الحُقوق حدیثی از امام سجاد(ع) درباره پنجاه حق که بر عهده انسان است؛ همچون حق خدا، پیشوایان، اعضای بدن، خویشاوندان و اعمالی مانند نماز، روزه، حج، قربانی و صدقه. این حدیث از ابوحمزه ثمالی نقل شده و قدیمی‌ترین منابع آن تُحَفُ العقول، تألیف ابن‌شُعبه حَرّانی (درگذشت ۳۸۱ق) و سه کتاب شیخ صدوق (درگذشت ۳۸۱ق)، مَن لایَحضُرُهُ الفَقیه (از کتب اربعه امامیه) الخصال و اَلاَمالی است.
حدیث‌پژوهان این حدیث را به‌جهت اعتبار راویان و منابع حدیثی‌اش معتبر می‌دانند. این رساله به زبان‌های متعددی همچون فارسی، انگلیسی، فرانسوی، اردو و هندی ترجمه شده و شرح‌های بسیاری نیز به زبان فارسی و عربی بر آن نوشته شده است.
معرفی اجمالی
رسالة الحقوق، حدیثی است از امام سجاد(ع) که در آن حقوقی که برعهده انسان است، همچون حق خدا، حق پیشوایان، حق خویشاوندان و حق اعضای بدن بیان شده است.[۱]
طبق نقل شیخ صدوق در الخصال، امام سجاد(ع) این حدیث را به صورت نامه برای یکی از اصحابش نوشته است.[۲]
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 30 تیر 1404 - 16:40
امام سجاد (ع) در اوج فشار سیاسی، فرهنگی و اقتصادی پس از واقعه کربلا، با احیای فرهنگ قرآن، دعا، عاشورا و سنت پیامبر (ص)، هویت شیعی را زنده نگه داشت و نسل جدیدی از پرچم‌داران دین را پرورش داد.
خلاصه خبر
وی با ترسیم اوضاع دوران امامت حضرت و وضعیت خاص مدینه عنوان کرد: بعد از کربلا، سال ۶۴ هجری، یزید به درک واصل شد.
پس از او، مروان مدتی کوتاه حکومت کرد و بعد عبدالملک مروان آمد.
این استاد حوزه علمیه با اشاره به نقش و منش امام سجاد گفت: برخلاف تصور رایج، ایشان فقط امام دعا و عبادت نبود، بلکه امام مجاهد و احیاگر بودند.
پنج محور مهم در ۳۴ سال امامت ایشان قابل توجه است که نخستین آن احیای فرهنگ قرآن است.
امام سجاد در برابر ابتذال و سقوط فرهنگی، بر گسترش فرهنگ قرآن تاکید کردند.
امام در سفرهای حج، با پاسخ به شبهات و نقدهای منحرفان، قرآن و مفاهیم آن را تبیین می‌کردند.
ایشان فرمودند: اگر روزی همه مردم از مشرق تا مغرب بمیرند و فقط یک قرآن با من باشد، وحشتی ندارم؛ چراکه قرآن آرام‌بخش است.
از دیگر اقدامات احیای فرهنگ دعا است.
امام با اقامه صحیح شعائر (مانند نماز، وضو، حج و…) و تبیین عملی آموزه‌های پیامبر، این سنت را زنده کرد.
در این زمینه، کتاب‌هایی چون «وضو النبی»، «صلاه النبی»، «حج النبی» و… محصول فعالیت و نگاه احیاگرایانه امام سجاد است.
ترجمه: دکتر سیدجعفر شهیدی
اشاره: برخی محققان میراث علمی امام سجاد(ع) را به سه بخش تقسیم کرده‌اند: روایات، ادعیه (به‌ویژه در صحیفه سجادیه)و رساله حقوق. در این رساله، پنجاه و یک حق در هفت دسته طبقه بندی شده است: حق خداوند، حق نفس و اعضای بدن، حق افعال عبادی، حق فرمانروایان و رعایا، حقوق خویشاوندان، حقوق برخی اصناف اجتماعی، حق مالی. مراد از حق در این رساله، احکام و وظایفی که خداوند نسبت به اصناف مختلف برای انسان مقرر کرده است. این حقوق منحصر به وظایف الزامی مؤمن نیست و شامل احکام استحبابی نیز می‌شود. به علاوه این حقوق منحصر به احکامی نیست که نقض‌شان معصیت (مستوجب مجازات اخروی) محسوب شود، یا موجب اجرای مجازات دنیوی (حد و تعزیر شرعی) گردد، بلکه رساله حقوق در بردارنده وظایف اخلاقی یک مؤمن است؛ آن هم اهم حقوق الهی و وظایف اخلاقی، نه همه حقوق و وظایف، و در هر حق نیز اهم جوانب آن بیان شده نه لزوما همه ابعاد هر حق و وظیفه.