فضائل اخلاقی
خـرسـند سـازى مـؤمن
ابوحمزه مى گويد: از امام باقر عليه السلام شنيدم كه فرمود
قالَ رَسُولُ اللّه صلي الله عليه و آله : مَنْ سَرَّ مُؤمِناً فَقَدْ سَرَّنى وَ مَنْ سَرَّنى فَقَد سَرَّ اللّه
حضرت امام محمدباقر می فرماید: رسول خدا صلي الله عليه و آله فرموده است: هر كس مؤمنى را شاد كند مرا شاد كرده است و هـر كس مــرا شـاد سـازد، در حقيقت خدا را مسرور ساخته است.
مصادقة الأخوان، ص 62
پیامبر خدا حضرت محمد سلام الله علیه می فرماید:
أعظَمُ النّاسَ قَدْراً مَنْ تَرَکَ ما لا یَعْنِیهِ.
پُرارج‌ترین مردم کسی است که آن‌چه را که به او مربوط نیست رها کند. نهج الفصاحه ص ۶۸ ح ۳۵۵
پیامبر خدا حضرت محمد سلام الله علیه می فرماید:
مَن عَلِمَ مِن أخِیهِ سَیِّئَةً فَسَتَرَها، سَتَرَ اللهُ عَلَیهِ یَومَ القِیامَةِ.
هر که از برادر خود گناهی بداند و آن را بپوشاند، خداوند در روز قیامت گناهان او را بپوشاند. المعجم الکبیر طبرانی، ج ۱۹، ص ۴۴۰
پیامبر خدا حضرت محمد سلام الله علیه می فرماید:
مَنْ سَعیٰ لِمَرِیضٍ فِی حَاجَةٍ ـ قَضَاهَا أوْ لَمْ یَقْضِهَاـ خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَیَوْمٍ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ.
هر کس برای نیاز بیماری بکوشد ـ چه آن را برآورده سازد، چه نسازد ـ مانند روزی که از مادرش زاده شده، از گناهانش پاک می‌شود.) من لایحضره الفقیه، ج ۴، ص ۱۶
حضرت محمد سلام الله علیه می فرماید:
مَن رَدَّ عَن عِرْضِ أخِیهِ المُسْلِمِ وَجَبَتْ لَهُ الجَنَّةُ اَلْبَتَّةَ.
هرکس آبروی برادر مسلمانش را حفظ کند، بدون تردید بهشت بر او واجب شود.) ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص ۱۴
حـسـنه
امام باقر عليه السلام فرمود
تَبَسُّمُ الرَّجُلِ فِى وَجْهِ اَخيهِ حَسَنَةٌ وَ صَرْفُهُ القَذا عَنهُ حَسَنَةٌ وَ ما عُبِدَاللّه ُ بِشَى ءٍ اَحَبُّ اِلَيْهِ مِنْ اِدْخالِ السُّرُورِ عَلى المُؤمِنِ
حضرت امام محمدباقر می فرماید: لبخند انسان به چهره برادرش حسنه و كار نيك است و دور كردن خار و خاشاك
و رنج و گرفتارى از برادر دينى حسنه است و خداوند به چيزى بهتر از شاد كردن مؤمن عبادت نشده است.
مصادقة الأخوان، ص 52
برتـرين اعـمال
امام باقر عليه السلام فرمود
ثَلاثةٌ مِنْ أفْضَلِ الاَعْمالِ: شِبْعـَةُ جُوْعـَةِ المُسْلِمِ وَ تَنْفيسُ كُرْبَتِهِ وَ تَكْسُو عَوْرَتَهُ
حضرت امام محمدباقر می فرماید: سه چيز از برترين اعمال است: سير كردن گرسـنگى مسلمـان، زدودن غم مسلمان، پوشاندن زشتى و عيب او.
مصادقة الأخوان، ص 44
ثمـره نيـكوكارى
امام باقر عليه السلام: فرمود: خداوند به موسى عليه السلام وحى كرد كه:
اِنّ مِنْ عِبادى مَنْ يَتَقَرَّبُ بِالحَسَنَةِ فَاُحكِمُهُ فِى الجَنَّةِ، فَقالَ مُوسى:
يا رَبِّ ما تِلْكَ الحَسَنَةُ؟ قالَ: يَمْشى فِىحاجَةِ اَخيهِ المُؤمِن قُضِيَت اَوْ لَمْ تُقْضَ!
حضرت امام محمدباقر می فرماید: بعضى از بندگان من آن قدر كار نيك انجام مى دهد كه او را در بهشت حاكم و برقرار مى سازم. موسى گفت:
خدايا آن كار نيك چيست؟ فرمود: براى تأمين نياز برادرش تلاش مى كند، موفق به قضاى حوائج او بشود يا نشود.
مصادقة الاخوان، ص 66 صدوق(ره)
ثمـره نيـكوكارى
امام باقر عليه السلام: فرمود: خداوند به موسى عليه السلام وحى كرد كه:
اِنّ مِنْ عِبادى مَنْ يَتَقَرَّبُ بِالحَسَنَةِ فَاُحكِمُهُ فِى الجَنَّةِ، فَقالَ مُوسى:
يا رَبِّ ما تِلْكَ الحَسَنَةُ؟ قالَ: يَمْشى فِىحاجَةِ اَخيهِ المُؤمِن قُضِيَت اَوْ لَمْ تُقْضَ!
حضرت امام محمدباقر می فرماید: بعضى از بندگان من آن قدر كار نيك انجام مى دهد كه او را در بهشت حاكم و برقرار مى سازم. موسى گفت:
خدايا آن كار نيك چيست؟ فرمود: براى تأمين نياز برادرش تلاش مى كند، موفق به قضاى حوائج او بشود يا نشود.
مصادقة الاخوان، ص 66 صدوق(ره)
امام باقر عليه السلام فرمود
ما مِنْ خُطْوَةٍ اَحَبُّ [إلَى] اللّه ِ مِنْ خُطْوَتَينِ: خُطْوَةٌ تَشُدُّ صَفّاً فى سَبيلِ اللّه ِ. وَ خُطْوَةٌ إلِى ذى رَحِمٍ قاطِعٍ وَ ما مِنْ جُرعَةٍ اَحَبُّ [الِىَّ] مِنْ جُرعَتَيْنِ:
جُرْعَةُ غَيْظٍ رَدَّها مُؤمِنٌ بِحِلْمٍ وَ جُرعَةُ مُصيبَةٍ رَدَّها مُؤمِنٌ بِصَبْرٍ وَ ما مِنْ قَطْرَةٍ اَحَبُّ الِىَ اللّه ِ
مِنْ قَطْرَتَينِ: قَطْرَةُ دَمٍ فِى سَبيلِ اللّه ِ وَقَطْرَةُ دَمْعٍ فِى سَوادِاللَّيلِ لايُريدُ بِها إلاَّاللّه َ عَزَّوَجَلَّ
حضرت امام محمدباقر می فرماید: دو گام است كه از آن محبوب تر نزد خدا نيست:
۱. گامى به سوى جبهه ها براى تحكيم صف مجاهدان راه خدا. ۲. گامى به سوى خويشاوندى كه پيوند خويش گسسته است.
دو جرعه است كه از آن محبوب تر نزد خدا نيست:
۱. جرعه اى از خشم كه مؤمن آن را با حلم فرو برد. ۲. جرعه اى از مصيبت كه با صبر آن را باز گرداند.
و دو قطره است كه از آن نزد خدا بهتر نيست:
۱. قطره اى خون در راه خدا، ۲. قطره اى اشـك در سياهى شب كه جز براى خـدا نيفشاند.
معدن الجواهر و رياضة الخواطر، ص 27