احکام دین. امر به معروف و نهی از منکر
فلسفه امر به معروف و نهی از منکر
فاطمه زهرا سلام الله علیها :
فَرَضَ اللّه ُ . . . الأمرَ بِالمَعُروفِ مَصلَحَةً لِلعامَّةِ ؛
حضرت فاطمه علیهاالسلام: خداوند امر به معروف را برای اصلاح مردم قرار داد .
بحار الأنوار، ج 6، ص 107 .
برداشتها و راهبردها و راهکارهای رهنمود فلسفه امر به معروف و نهی از منکر
1. خداوند امر به معروف و نهی از منکر را برای اصلاح جوامع فریضه قرار داده است.
2. خداوند می دانسته که کارهائی انجام آن منکر است و جوامع با انجام ندادن آ ن باید خود را اصلاح نمایند، پس لازم است که انجام آن نهی شوند و این امر با مسئولیت خود بندگان باید صورت پذیرد.
3. خداوند می دانسته که کارهائی از روی معرفت خداپسندانه هست و برای اصلاح جوامع باید انجام شود، پس توسط افرادی از جوامع باید برای اصلاح جوامع به آن کارهای با معرفت ( معروف ) امر شوند.
4. اصلاح و به صلاح بودن جوامع بطوریکه رفتارشان برای رضایت خداوند باشد لازمۀ اصلاح جوامع هست.
5. هدف بندگی جلی رصایت خداوند است و خود خداوند می خواهد که امر به معروف و نهی از منکر برای اصلاح جوامع انجام شود.
6. امر به معروف و نهی از منکر نه به عنوان یک اجبار بلکه به عنوان یکی از احکام دین برای رضایت خداوند باید صورت پذیرد.
7. اگر انتقادها و پیشنهادها و نقد و راهبردها و راهکارها بر اساس اصولی که رضایت خداوند است صورت پذیرد می تواند در حکم امر به معروف و نهی از منکر باشد.
8. اصلاح مربوط به حزب خاصی نمی باشد و یک امر آسمانی و الهی هست و خداوند خواسته است و باید هم در همه امور به درستی امر به معروف و نهی از منکر صورت پذیرد و هم ظرفیت آن در جامعه و حاکمیّت به درستی از طرف عوامل دستگاههای که بر تعلیم و تربیت تاثیرگذار هستند و مبلغین ایجاد شود و هم قوانین مناسب به خود را در مجلس شورای اسلامی داشته باشد.
9. پژوهشگران و محققین و نویسندگان باید بر اساس دیدگاههای اسلامی اصول امر به معروف و نهی از منکر را تبیین نمایند.
10. عوامل وزارت ارشاد اسلامی و فرهنگ سازان ( ائم از مطبوعات و رسانه ها و فرهنگسراها و مساجد و وزارت آموزش عالی و حوزهها و وزارت ارشاد اسلامی و مبلغین ) و مردم لازم است به رهنمود فوق به عنوان یک حکمی که خداوند می خواهد انجام شود، در جامعه ترویج دهند.
11. محتوای کتابهای درسی و غیر درسی باید امر به معروف و نهی از منکر و اصول آن را در قالبهای مختلف ارائه دهد .
12. فیلمها و بازیها و فضای مجازی و برنامه های تلویزیونی باید امر به اصول رعایت امر به معروف و نهی از منکر و تاثیرات اصلاحی آن بپردازند.
گل افشان گل محمدی
مهر | دین و اندیشه | جمعه، 09 خرداد 1404 - 14:00
نخستین اجلاس جامعه مبلغین ولایی (جامو)با محوریت فقه امر به معروف و نهی از منکر برگزار شد.
خلاصه خبر
این اجلاس با استقبال بی نظیر مبلغین و ائمه جماعات حتی از قبل از ساعات شروع اجلاس مواجهه شد.
در ادامه این مراسم با پخش کلیپ ۱۰ دقیقهای از بیانات مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای در نشست با روحانیت و طلاب و فضلا و مبلغین کل کشور، حجت الاسلام محمد محمدی با ارائه و معرفی واحد سلامت از زیر مجموعههای معاونت رفاه جامو به ضرورت نگاه جامع به سلامت روحی و روانی جامعه اشاره داشت و توضیحاتی در این خصوص ارائه کرد.
گناهان كبيره و صغيره - بخش اول
گناهان كبيره و صغيره
و إيَّاكُمْ وَ مَا نَهَاكُمْ عَنْهُ أنْ تَركَبُوهُ .
يعنى : حذر و پرهيز نماييد از ارتكاب چيزهايى كه خداى تعالى ، شما را از آنها نهى فرموده .
و مراد از آن چيزهايى كه خداى تعالى نهى فرموده ، مى تواند بود كه اعمّ از صغائر و كبائر باشد ؛ زيرا كه نهى رسول و ائمّه ـ صلوات اللّه عليهم ـ ، نهى الهى است ، و مى تواند بود كه مخصوصِ كبائر باشد .
و در منقسم شدن گناه به صغيره و كبيره ، و همچنين در تفسير اين دو قِسم ، ميانه علما اختلاف واقع شده . جمعى بر آن رفته اند كه همه گناهى ، كبيره است ، به جهت آن كه همه در معنىِ مخالفت الهى شريك اند و مخالفت ، بزرگ و كوچك نمى باشد . و گفته اند كه اطلاق كبيره و صغيره بر گناهان ، امرى است اضافى ؛ يعنى گناهى را كه با ديگرى بسنجيم ، مى تواند كه نسبت به او كبيره باشد و نسبت به گناهى ديگر ، صغيره . مثلاً بوسيدن زن نامحرم نسبت به زنا كردن ، صغيره است و نسبت به نظر كردن از روى شهوت ، كبيره است . و همچنين ، غصب كردن يك درهم ، نسبت به غصب نصفِ درهم ، كبيره است و نظر به غصب مالِ بسيار ، صغيره است .
و شيخ طبرسى رحمه الله در تفسير مجمع البيان ، اين قول را به جميع علماى شيعه ، نسبت داده . و از عامّه ، جمعى به اين قول ، قائل شده اند ، مثل ابن عبّاس و جمعى از مفسّرين . و اين مذهب ، به حَسَب ظاهر ، دليلى ندارد ؛ بلكه ظاهرِ آيه و احاديث ، آن است كه گناه بر دو قِسم باشد و اگر كسى از كبائر اجتناب نمايد ، صغائر را خداى تعالى ، به فضل عميم خود ببخشد ، چنانچه فرموده :«إِن تَجْتَنِبُواْ كَبَآئِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُم مُّدْخَلاً كَرِيمًا».[۱]و اگر چه مخالفتِ [ خداى ] بزرگ ، بزرگ است ؛ امّا معصيت بنده حقير ، در جنب كَرَم او حقير است و اگر مخالفت ، مقتضاى حكمت نمى بود ، همه را مى بخشيد و از براى بخشيدن بسيارى از كبائر ، مثل اسباب توبه و شفاعت و اعمال خير ، اسباب مقرّر فرموده .
یکی از فرایض الهی که در قرآن کریم به آن تصریح شده و نقش بسیار مهمی در جامعه اسلامی دارد، امر به معروف و نهی از منکر است. اگر فرهنگ ملتی بر این استوار شد که در آن خوبیها ترویج و از بدیها جلوگیری شود، بهیقین آحاد مردم به معروف گرایش یافته و از منکر اجتناب میکنند، نتیجه چنین فرهنگی کاهش چشمگیر اختلافات است و ازاینرو جنبه بازدارندگی نسبت به جنایات و جرمها دارد. در این مقاله به جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در پیشگیری از جرم بهلحاظ سیاسی و اجتماعی و تربیتی، پرداخته شده است. هدف آن، نشر و ترویج جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در جامعه اسلامی برای پیشگیری از جرم و جنایات بهعنوان وظیفه آحاد مردم است. از مهمترین یافتههای این پژوهش تحلیلی و توصیفی میتوان به نقش و تأثیر مستقیم فریضه امر به معروف و نهی از منکر در پیشگیری از جرم و مفاسد اشاره کرد که آیات قرآن و روایات متعدد و اقوال فقها و نظر جامعهشناسان مؤیّد آن است.
واژگان کلیدی: پیشگیری از جرم، امر به معروف، نهی از منکر
حدیث (1) امام على علیه السلام :
و َما أعمالُ البِرِّ كُلُّها وَ الجِهادُ فى سَبيلِ اللّهِ عِندَ الامرِ بِالمَعرُوفِ و َالنَّهىِ عَنِ المُنكَرِ إِلاّ كَنَفثَةٍ فى بَحرٍ لُجِّىٍّ؛
همه كارهاى خوب و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهى از منكر چون قطره اى است در درياى عميق.
نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 542 ، ح 374
حدیث (2) امام على عليه السلام :
إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ لَا يُقَرِّبَانِ مِنْ أَجَلٍ وَ لَا يَنْقُصَانِ مِنْ رِزْقٍ لَكِنْ يُضَاعِفَانِ الثَّوَابَ وَ يُعْظِمَانِ الْأَجْرَ وَ أَفْضَلُ مِنْهُمَا كَلِمَةُ عَدْلٍ عِنْدَ إِمَامٍ جَائِر
امر به معروف و نهى از منكر نه اجلى را نزديك مى كنند و نه از روزى كم مى نمايند، بلكه ثواب را دو چندان و پاداش را بزرگ مى سازند و برتر از امر به معروف و نهى از منكر سخن عادلانه اى است نزد حاكمى ستمگر.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7637
حدیث (3) رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم:
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 15 مرداد 1403 - 14:23
امام جمعه و جماعت صادقیه اظهار کرد: بهترین نمونه در مورد امر به معروف و نهی از منکر، شهادت امام حسین (ع) و قیام عاشورا بوده است. بنابراین ما نباید از امر به معروف و نهی از منکر غافل شویم و ب
خلاصه خبر
به گزارش خبرگزاری مهر، ماموستا شیخ عزیز بابایی امام جمعه و جماعت صادقیه در وبینار «امام حسین (ع) احیاء کننده دین اسلام» که به همت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برگزار شد، اظهار داشت: امر به معروف و نهی از منکر محور شریعت اسلامی و وظیفه اصلی همه پیامبران اسلامی و ائمه هدی میباشد، چراکه با این واجب بزرگ نظام اسلامی کامل میشود.
ماموستا بابایی اذعان کرد: خداوند در سوره توبه آیه ۷۱ امر به معروف و نهی از منکر را پیش از نماز و زکات ذکر کرده است.
ماموستا بابایی اظهار کرد: خداوند در مورد مهمترین صفت مسلمین میفرماید شما بهترین امتی هستید که به سود انسانها پدیدار شده اید، مادامی که امر به معروف و نهی از منکر میکنید.
بنابراین ما نباید از امر به معروف و نهی از منکر غافل شویم و باید بر آن توجه ویژه ای داشته باشیم.