علما و مراجع و محققین و پژوهشگران علوم اسلامی
مهر | دین و اندیشه | چهارشنبه، 26 آذر 1404 - 11:40
آیتالله جوادی آملی با بیان اینکه کسی که اختلاس میکند یا مرتکب خلافی میشود، عقل خود را داده و مال حرام و گناه گرفته است،گفت:کتاب کامل نهجالبلاغه، باید درس رسمی حوزه باشد.
خلاصه خبر
«إِنَّمَا الْمَرْءُ فِی الدُّنْیَا غَرَضٌ تَنْتَضِلُ فِیهِ الْمَنَایَا وَ نَهْبٌ تُبَادِرُهُ الْمَصَائِبُ، وَ مَعَ کُلِّ جُرْعَةٍ شَرَقٌ وَ فِی کُلِّ أَکْلَةٍ غَصَصٌ؛ وَ لَا یَنَالُ الْعَبْدُ نِعْمَةً إِلَّا بِفِرَاقِ أُخْرَی، وَ لَا یَسْتَقْبِلُ یَوْماً مِنْ عُمُرِهِ إِلَّا بِفِرَاقٍ آخَرَ مِنْ أَجَلِهِ؛ فَنَحْنُ أَعْوَانُ الْمَنُونِ وَ أَنْفُسُنَا نَصْبُ الْحُتُوفِ، فَمِنْ أَیْنَ نَرْجُو الْبَقَاءَ؛ وَ هَذَا اللَّیْلُ وَ النَّهَارُ لَمْ یَرْفَعَا مِنْ شَیْءٍ شَرَفاً إِلَّا أَسْرَعَا الْکَرَّةَ فِی هَدْمِ مَا بَنَیَا وَ تَفْرِیقِ مَا جَمَعَا».
البته همیشه ضرر هم همراه انسان است، زیرا انسان گرانبهاترین سرمایه خود یعنی عمرش را میدهد تا متاعی از دنیا به دست آورد.
این مفسر قرآن و نهجالبلاغه افزود: طبق سوره تغابن، بسیاری از انسانها مغبون هستند و غبن آنها در قیامت آشکار میشود، زیرا ظرف تجارت دنیا است و نتیجه این تجارت در قیامت نمایان خواهد شد.
غبن دائمی انسان در دنیا
اگر دنیا چیزی به انسان بدهد، خوردن آن همراه با غصه است؛ زیرا غصه چیزی است که هرگز از یاد انسان نمیرود و هرگاه به یاد آن میافتد، اندوهگین میشود؛ چنانکه در نهجالبلاغه آمده است: «وَ فِی کُلِّ أَکْلَةٍ غَصَصٌ».
«وَ نَحْنُ أَعْوَانُ الْمَوْتِ»؛ یعنی بیماریها و آسیبهای انسان نیز خود، یاریدهنده مرگ هستند و حوادث پیدرپی یکی پس از دیگری به سراغ انسان میآیند تا هر کدام بخشی از عمر او را بگیرند.
مهر | دین و اندیشه | چهارشنبه، 26 آذر 1404 - 11:58
حمید پارسانیا گفت:شناخت موقعیت فرهنگی ایران در جهان امروز و فهم رقابتهای تمدنی، نهتنها هویتبخش است، بلکه یک کنش فعال تاریخی به شمار میرود که میتواند مسیر آینده را تحت تأثیر قرار دهد.
خلاصه خبر
به گزارش خبرگزاری مهر، نشست رونمایی و بررسی کتاب مسئله شناسی فرهنگی به روایت جریان مجدّد توسط گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
حجتالاسلام والمسلمین پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، در آئین رونمایی و بررسی کتاب «مسئله شناسی فرهنگی به روایت جریان مجدّد» با تقدیر از تلاشهای علمی فرشاد مهدیپور، اظهار داشت: این اثر حاصل سالها پیگیری، دغدغه و تأمل علمی مؤلف در حوزه فرهنگ است و از نقاط قوت آن، ورود مباحث جریانشناسی به عرصه سیاستگذاری فرهنگی است؛ امری که میتواند نقش تعیینکنندهای در فهم و هدایت تحولات فرهنگی کشور داشته باشد.
حجتالاسلام والمسلمین پارسانیا با تأکید بر ضرورت طرح زنده و عمومی این مباحث در سطح جامعه گفت: چنین موضوعاتی باید در ارتباط مستقیم با مخاطبان و در سطح فرهنگ عمومی مطرح شود.
شناخت موقعیت فرهنگی ایران در جهان امروز و فهم رقابتهای تمدنی، نهتنها هویتبخش است، بلکه یک کنش فعال تاریخی به شمار میرود که میتواند مسیر آینده را تحت تأثیر قرار دهد.
اگر این مسیر بهدرستی دنبال شود، میتواند یکی از اثرگذارترین جریانهای فکری در عرصه هویت، فرهنگ و سیاستگذاری فرهنگی کشور را رقم بزند و امیدوارم این نوع فعالیتها در پژوهشگاه و جامعه علمی با جدیت بیشتری ادامه یابد.
متقیان مسئول اطلاعرسانی کنگره علامه واعظزاده خراسانی شد
مهر | فرهنگی و هنری، دین و اندیشه | چهارشنبه، 26 آذر 1404 - 17:52
سید عباس صالحی در حکمی مسئول اطلاعرسانی کنگره نکوداشت علامه واعظزاده خراسانی را معرفی کرد.
به گزارش خبرگزاری هر، علی متقیان مدیرعامل مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران به عنوان مسئول اطلاع رسانی کنگره نکوداشت علامه واعظزاده خراسانی معرفی شد.
طی حکمی از سوی سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس ستاد نکوداشت علامه محمد واعظزاده خراسانی، علی متقیان مدیرعامل مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران به عنوان «مسئول اطلاعرسانی ستاد همایش بازخوانی اندیشهها، آثار و نوآوریهای علامه فرزانه آیت الله محمد واعظزاده خراسانی» معرفی شد.
به مناسبت یکصدمینسال تولد علامه واعظ زاده خراسانی.
به همت دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی، آستان قدس رضوی، دانشگاه فردوسی مشهد، مجمع تقریب مذاهب اسلامی، دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم کنگره نکوداشت علامه واعظزاده، در بهمن برگزار خواهد شد.
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 24 آذر 1404 - 08:00
شیخ محمود شلتوت رفت، اما میراث او همچنان زنده است، او به جهان اسلام آموخت که میتوان سنی بود و به شیعه عشق ورزید؛ میتوان رئیس الازهر بود و فقه جعفری را تدریس کرد.
خلاصه خبر
دوران کودکی او با یتیمی آغاز شد؛ پدرش شیخ محمد شلتوت خیلی زود از دنیا رفت و سرپرستی او را عمویش شیخ عبدالقوی شلتوت، که خود از عالمان دین بود، بر عهده گرفت.
شلتوت جوان در سال ۱۹۰۶ میلادی وارد مؤسسه دینی اسکندریه شد.
هجرت به الازهر شریف و فراز و نشیبهای اصلاحگری
در سال ۱۹۲۷ میلادی، آوازه علمی شلتوت به قاهره رسید و شیخ مصطفی المراغی، رئیس نواندیش دانشگاه الازهر، او را برای تدریس به بخش عالی این دانشگاه دعوت کرد.
این دعوت، آغاز فصلی نوین در زندگی شلتوت بود.
او به الازهر رفت تا ایدههای اصلاحی خود را در عالیترین سطح آموزشی جهان اهل سنت مطرح کند.
زمانی که شیخ المراغی به دلیل کارشکنیهای دربار سلطنتی و مخالفت سنتگرایان از ریاست الازهر استعفا داد، شلتوت نیز در حمایت از استاد و برنامه اصلاحی او، از کرسی تدریس کنارهگیری کرد.
در دوران دوری از الازهر، شلتوت به وکالت در دادگاههای شرعی روی آورد و قلم خود را در نقد جمود فکری و دفاع از اصلاحات به کار گرفت.
او معتقد بود که فقه اسلامی باید پاسخگوی نیازهای زمانه باشد و از انجماد در متون قرون گذشته رهایی یابد.
سرانجام با بازگشت المراغی به ریاست الازهر در سال ۱۹۳۵، شلتوت نیز با عزت و احترام بازگشت و پلههای ترقی را یکی پس از دیگری طی کرد؛ از ریاست دانشکده شریعت تا عضویت در هیئت کبار العلما و سرانجام رسیدن به مسند «شیخ الازهر» در سال ۱۹۵۸ میلادی.
شلتوت، فقیهی بود که مرزهای مذهبی را نه دیوارهای جداکننده، بلکه پنجرههایی به سوی حقیقت میدید.
شلتوت با شجاعت اعلام کرد که حقیقت در انحصار یک مذهب خاص نیست و خداوند باب اجتهاد را برای همیشه باز گذاشته است.
او با تأسیس کرسی «فقه مقارن» (فقه تطبیقی) در دانشگاه الازهر، اقدامی انقلابی انجام داد.
شاید بتوان شاهکار زندگی شیخ شلتوت را نقش او در تأسیس و بالندگی «دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیة» دانست.
پاسخ شیخ شلتوت صریح، قاطع و مبتنی بر روح شریعت بود.
آیتالله بروجردی، شلتوت را میستود و شلتوت نیز شیفته شخصیت و علم آیتالله بود.
شیخ شلتوت، وحدت اسلامی را تنها در حوزه نظر محدود نمیکرد.
زمانی که دولت وقت ایران در سال ۱۳۲۶ شمسی اقدام به شناسایی دوفاکتوی اسرائیل کرد، شلتوت به میدان آمد.
این اقدام نشان داد که برای شلتوت، مسئله فلسطین و قدس، مسئلهای فرامذهبی و ناموسی است.
از دیگر اقدامات ماندگار شلتوت، نگارش مقدمهای عالمانه بر تفسیر گرانسنگ شیعی «مجمع البیان» اثر شیخ طبرسی بود.
سرانجام، قلب تپنده شیخ محمود شلتوت در ۲۲ آذر ۱۳۴۲ (۱۳۸۳ قمری) از حرکت باز ایستاد.
شیخ محمود شلتوت رفت، اما میراث او همچنان زنده است.
او به جهان اسلام آموخت که میتوان سنی بود و به شیعه عشق ورزید؛ میتوان رئیس الازهر بود و فقه جعفری را تدریس کرد؛ میتوان در قاهره زیست و نگران قم بود.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 23 آذر 1404 - 16:06
دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی گفت: شیعهسازی پروژه نظام جمهوری اسلامی نیست و سنیسازی هم نباید پروژه هیچ کشوری باشد، چون بنا نیست که همه مذهب واحدی شویم.
خلاصه خبر
به گزارش خبرگزاری مهر، حجتالاسلام والمسلمین حمید شهریاری در همایش علمی «جایگاه شناسی تقریب مذاهب در شرایط کنونی» که در پژوهشگاه مطالعاتی مجمع تقریب مذاهب اسلامی برگزار شد اظهار کرد: در حوزه تقریب تفاسیر و توصیفات متنوع و متکثری داریم، ما معتقد هستیم که تقریب مذاهب اسلامی به معنای تقریب صاحبان مذاهب اسلامی است، بدین معنا که مقصود اصلی از تقریب وحدت به معنای فلسفی آن نیست که در عقیده، فقه و تاریخ یکی بشویم، بلکه مذاهب مختلف، فقهها و تاریخهای مختلف دارند و تفسیرهای مختلفی از قرآن ارائه میدهند و تحلیلهای مختلفی از رویدادهای اسلامی دارند.
دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی افزود: در واقع بنا نیست که مذاهب یکی بشوند، یعنی اکنون به عنوان مثال هفت تا هشت مذهب داریم که همه یک مذهب شوند، بنابراین تقریب به معنای «وحدت فلسفی» مردود است، اینکه بخواهیم همه یک مذهب داشته باشند، چنانچه قبلاً توضیح دادیم شیعه سازی پروژه نظام جمهوری اسلامی نیست و به نظر ما سنی سازی هم نباید پروژه هیچ کشوری باشد، چون بنا نیست که همه مذهب واحدی شویم.
وی ادامه داد: وحدت شامل وحدت اجتماعی، وحدت عرفی و وحدت فلسفی میشود که شاید کلمه اتحاد کلمه بهتری باشد برای تفسیر این نوع تقریب؛ اتحاد یعنی با هم متحد، همبسته و در کنار هم باشیم و در صفوف واحدی قرار بگیریم، در مقابله با پروژههای دشمن متحد شویم، مانند «بنیان مرصوص» خلل و فرج بین خودمان را بپوشانیم که کسی هوس نکند با نفاق خود بخواهد ما را از همدیگر جدا کند و صف ما را بشکند که طبیعتاً تسلط به جهان اسلام برایشان راحت تر خواهد بود؛ آن کاری که بعد از جنگ جهانی دوم با عثمانی کردند.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با بیان اینکه سال آینده چهلمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی برگزار میشود، اظهار کرد: این تقریب چهل ساله موفق بوده است، حال اینکه میگوئیم تقریب موفق بوده است یعنی چه؟
حجت الاسلام شهریاری، اذعان داشت: رهبر معظم انقلاب فرمودند اینکه ما بر وحدت اصرار و تکرار میکنیم دلیلش این است که دشمن اصرار و تکرار میکند؛ بنابراین تکرار اشکال ندارد، ممکن است کسی بگوید در کنفرانسها تکرار مکررات دارید و مکرراً آیه شریفه " واعتصموا بحبل الله جمیعاً ولا تفرقوا …" را تکرار میکنید؛ این که پیرامون مذهب انسان گریبانگیری کنند و کارهایی ناشایست انجام بدهند، عمل زشتی است، لذا باید اشتراکاتمان را تکرار کنیم تا همه متوجه شوند که ما با هم مشترکات زیادی داریم.
همایش علمی جایگاه شناسی تقریب مذاهب در شرایط کنونی برگزار میشود
مهر | دین و اندیشه | چهارشنبه، 19 آذر 1404 - 12:40
همایش علمی جایگاه شناسی تقریب مذاهب در شرایط کنونی به مناسبت هفته پژوهش و همت پژوهشگاه مطالعات تقریبی، برگزار می شود.
به گزارش خبرگزاری مهر، همایش علمی جایگاه شناسی تقریب مذاهب در شرایط کنونی به مناسبت هفته پژوهش و همت پژوهشگاه مطالعات تقریبی، برگزار میشود.
این همایش با سخنرانی آیت الله محسن اراکی عضو شورای عالی حوزههای علمیه، حجت الاسلام و المسلمین حمید شهریاری دبیرکل مجمع، آیت الله شیخ سعید واعظی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و همچنین حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان رهبری برگزار خواهد شد.
زمان برگزاری ساعت ۸:۳۰ شنبه ۲۲ آذرماه در سالن آمفی تئاتر پژوهشگاه مطالعات تقریبی است.
نقد کتاب جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن کریم آیت الله مصباح
مهر | دین و اندیشه | شنبه، 15 آذر 1404 - 09:00
نشست بررسی و نقد کتاب جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن کریم اثر آیت الله محمد تقی مصباح با حضور صاحبنظران و اساتید دانشگاه برگزار میشود.
به گزارش خبرنگار مهر، هفدهمین پیش همایش، همایش بین المللی علوم انسانی اسلامی، بزرگداشت علامه محمدتقی مصباح یزدی و روز علوم انسانی به موضوع «بررسی و نقد کتاب جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن کریم» اثر آیت الله محمدتقی مصباح یزدی و نگاهی به دیدگاههای علامه طباطبایی و استاد مطهری میپردازد.
در این نشست سعید طاووسی مسرور استاد دانشگاه، سید حسن شرف الدین استاد دانشگاه و حجت الاسلام رضا ملائی، استاد حوزه و دانشگاه به دبیری قدسیه حبیبی سخنرانی میکنند.
این نشست روز شنبه ۲۲ آذرماه از ساعت ۱۵ در دانشکده الهیات دانشگاه علامه طباطبایی برگزار میشود.
مهر | دین و اندیشه | چهارشنبه، 12 آذر 1404 - 13:40
آیتالله سید محمد کاظم قزوینی خطیب و سخنور دانشمند و توانا بود. با اینکه در منبر آرام و دلنشین سخن میگفت، قدرت عجیبی در پیامرسانی داشت و شنونده را مجذوب سخن خویش میساخت.
خلاصه خبر
پس از تشییع پرشور او، پیکر پاک و مطهرش در حسینیه کربلاییهای مقیم قم، در محراب حسینیه، دقیقاً زیر منبری که سالها به عرض ارادت به اهل بیت مشغول بود، به خاک سپرده شد.
بر روی سینه این عالم بزرگ، کتاب «فاطمه الزهرا (س) من المهد الی اللحد» قرار داده شده بود.
پس از گذشت ۱۷ سال و با توجه به توسعه حرم حضرت فاطمه معصومه (س)، خانواده ایشان خواستهاند که حسینیه مذکور به دلیل همجواری با حرم مطهر تخریب شود.
و آنگاه خود به سان ستارهای درخشانی به نورافشانی پرداخت و علاوه بر پیامرسانی، از راه خطابه و منبر به تدریس فقه و اصول و تفسیر پرداخت و شاگردان بسیاری، بهویژه در هنر سخنوری و پیامرسانی، به دست باکفایت خویش پروراند که گروهی از آنان اینک از سخنوران دانشمند و بنام به شمار میروند و در کشورهای مختلف به پیامرسانی و خدمت به فرهنگ قرآن و اهل بیت مفتخرند.
با اینکه در منبر آرام و دلنشین سخن میگفت، قدرت عجیبی در پیامرسانی داشت و شنونده را مجذوب سخن خویش میساخت.
به هنگام وعظ و خطابه، آگاهی میبخشید و آنگاه که یاد و نام حسین را میبرد، به گونهای رویداد غمبار عاشورا را مجسم میساخت که شور و هیجان به پا میکرد.
سیره الرسول الاعظم، علی من المهد الی اللحد، شرح نهج البلاغه (در سه جلد)، فاطمه الزهرا من المهد الی اللحد، الامام الحسین من المهد الی اللحد، فاجعه الطف و مقتل الحسین، زینب الکبری من المهد الی اللحد، موسوعه الامام الصادق علیهالسلام (در شصت جلد)، الامام الجواد من المهد الی اللحد، الامام الهادی من المهد الی اللحد، الامام العسکری من المهد الی اللحد، الامام المهدی من المهد الی الظهور و کتابهای ارزشمند دیگری که برخی به زبانهای مختلف ترجمه شدهاند.
موضعگیریهای شجاعانهاش در برابر استبداد حاکم بر عراق از فراز منبر حسینی، تحسینبرانگیز بود.
بو کردن گل در روایات
۱. در روايتى صحيح ومعتبر آمده است كه امام صادق علیه السلام فرمود: «هرگاه گلى به شما دادند آن را ببوييد وبر ديدگان خود نهيد كه از بهشت آمده است».[۱]
حديث مزبور طبق سند معتبرى از پيامبر صلی الله علیه و آله نيز نقل شده است.
۲. در روايتى معتبر آمده است كه مالك جهنى گويد: به حضرت صادق علیه السلام گلى دادم. حضرت گل را گرفته، بوييد وبر ديدگان خود نهاد. سپس فرمود: «هر كس گلى را بگيرد وببويد وبر ديده اش نهد وبگويد: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، قبل از آنكه گل را بر زمين بگذارد گناهانش آمرزيده مى شود».[۲]
۳. از امام هادى علیه السلام روايت شده است كه فرمود: «هر كس گلى را ببويد وبر ديدگان خود بگذارد، سپس بر محمّد وآل محمّد صلوات بفرستد، خداوند متعال برايش حسنه فراوان مى نويسد و گناهانش را محو مى كند».
[۳][۱] . كافى، ج ۶، ص ۵۲۴، باب الرياحين، ح ۱ و ۲.
[۲] . امالى صدوق، ص ۲۶۶، ح ۷.
[۳] . كافى، ج ۶، ص ۵۲۵، ح ۵.
منبع: کتاب حلیه المتقین علامه مجلسی با بازنگری تحت نظر حضرت آیت الله مکارم شیرازی
ابوعبدالله محمد بن محمد بن نعمان (۳۳۶ یا ۳۳۸-۴۱۳ ق) مشهور به شیخ مفید و ابن المعلم، متکلم و فقیه و از چهرههای برجسته شیعه در جهان اسلام در قرن چهارم هجری قمری بود. گفتهاند او فقیهی بود که روش جدیدی در اجتهاد ارائه نمود و متکلمی بود که در علم کلام بسیار متبحر بوده و مکتب کلامی شیعه را توسعه داد.
از جمله اساتید وی ابن قولویه قمی، شیخ صدوق، ابن ولید قمی، ابوغالب زراری و برخی از شاگردان او سید مرتضی علمالهدی، سید رضی، شیخ طوسی، نجاشی است. از ایشان تالیفات بسیاری در علوم مختلف بر جای مانده که تا ۲۰۰ کتاب ذکر شده است. کتاب المقنعه در علم فقه، الارشاد در شرححال امامان شیعه و اوائل المقالات در علم کلام از آثار معروف او به شمار میرود.
شیخ مفید در حرم امام جواد (علیهالسّلام) پائین پای آن حضرت و نزدیک قبر استادش ابن قولویه دفن شده است.