به منظرگاه مدیریتی امام علی سلام الله علیه خوش آمدید.
امام على عليه السلام :
عَلَى الْعاقِلِ اَنْ يُحْصى عَلى نَفْسِهِ مَساويَها فِى الدّينِ وَ الرَّأىِ وَ الاَخْلاقِ وَ الاَدَبِ ، فَيَجْمَعُ ذلِكَ فى صَدْرِهِ اَوْ فى كِتابٍ وَ يَعْمَلُ فى اِزالَتِها ؛
بر عاقل است كه بدىهايش را در دين، انديشه، اخلاق و ادب يادداشت كند و بهخاطرش بسپارد و براى از بين بردن آنها بكوشد.
بحار الأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص 6، ح 58
برداشت و راهبرد و راهکار از رهنمود محاسبه نفس و محاسبهاعمال و زدودن بدیها از رفتار و وظائف افراد عاقل
امام على عليه السلام :
فَكونوا اَقَلَّ ما يَكونونَ فِى الْباطِنِ اَمْوالاً ، اَحْسَنَ ما يَكونونَ فِى الظّاهِرِ اَحْوالاً فَاِنَّ اللّهَ تَعالى اَدَّبَ عِبادَهُ الْمُؤمِنينَ الْعارِفينَ اَدَبا حَسَنا ، فَقالَ جَلَّ مِن قائِلٍ : يَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ اَغْنياءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسيماهُمْ لاَ يَسْئَلونَ النَّاسَ اِلْحافا؛
در حالى كه در واقع از كمترين مال برخوردار هستيد، در ظاهر بهترين حال را از خود نشان دهيد ؛ زيرا خداوند متعال ، بندگان با ايمان با معرفتش را اين گونه نيكو ادب نموده كه [در وصف فقيران پارسا] فرموده است : شخص بى خبر آنان را از شدّت خويشتندارى توانگر مى پندارد. ايشان را از نشانه هايشان مى شناسى ، با اصرار (چيزى) از مردم نمى خواهند .
بحار الانوار(ط-بیروت) ج75 ، ص8 ، ح63
برداشت و راهبردها و راهکارهای رهنمود خویشتنداری نشانه توانگران حتّی در حال نداری
دانائی در مورد نفوس و راهبردها و راهکارهای تربیّت نفوس و واداشتن نفوس به رفتار صحیح موضوع بسیار مهمیست و میزان درست پرداختن به آن در میزان تعالی و رشد انسانها تاثیر گذار هست، در این رابطه آمده است:
امام على عليه السلام فرموده:
اَلنَّفْسُ مَجْبولَةٌ عَلى سوءِ الاَدَبِ وَ الْعَبْدُ مَأمورٌ بَمُلازَمَةِ حُسْنِ الاَدَبِ وَ النَّفْسُ تَجرى [بِطَبعِها] فى مَيَدانِ المُخالَفَةِ وَ الْعَبْدُ يَجْهَدُ بِرَدِّها عَنْ سوءِ الْمُطالَبَةِ فَمتى اَطْلَقَ عِنانَها فَهُوَ شَريكٌ فى فَسادِها وَ مَنْ اَعانَ نَفْسَهُ فى هَوى نَفسِهِ فَقَدْ اَشْرَكَ نَفْسَهُ فى قَتْلِ نَفْسِهِ؛
نفس آدمى بر بى ادبى سرشته شده است و بنده فرمان دارد كه پايبند ادب نيكو باشد. نفس آدمى با طينت خود در ميدان مخالفت مى تازد و بنده مى كوشد آن را از خواسته ناروايش برگرداند، پس هرگاه عنان نفس را رها سازد، شريك تبهكارى اوست و هر كس نفس خود را در خواهش هايش يارى رساند، در قتل خود همدستِ نفس شده است.
مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج11 ، ص 138 - مشکاه الانوار فی غرر الاخبار ص247
برداشت و راهبرد و راهکار رهنمود وضعیت سرشت نفس و وظائف انسان در تربیّت نفس
برخی از روایات برای امر آموزش به سن هفت سالگی تا چهارده سالگی به عنوان اساس تعلیم و تربیت مهم شمرده شده است، بعضی به همین سبب سنِّ نوجوانی و جوانی را کم اهمیّت می دانند امّا در حدیث زیر سن جوانی را فرصت مهمی برای تعلیم و تربیت بشمار آورده است:
امام على عليه السلام :
فى وَصِيَّتِهِ لاِبنِهِ الحَسَنِ عليه السلام: اِنَّما قَلبُ الحَدَثِ كَالرضِ الخاليَةِ ما اُلقىَ فيها مِن شَىءٍ قَبِلَتهُ فَبادَرتُكَ بِالادَبِ قَبلَ اَن يَقسُوَ قَلبُكَ وَ يَشتَغِلَ لُبُّكَ ؛
در وصيّت به فرزندش امام حسن عليه السلام: دل جوان، مانند زمين كشت نشده است. آنچه در آن افكنده شود، مى پذيرد. از اين رو، پيش از آن كه دلت سخت گردد و خِرَدَت سرگرم شود، به تربيت تو همت گماشتم.
تحف العقول ص70 - نهج البلاغة(صبحی صالح) از نامه 31 ، ص393
برداشت و راهبردها و راهکارهای رهنمود زمان تربیت فرزندان و بهره مندی از فرصت جوانی
آنها که با رفتارهای کتک و اذیّت و آزار به فرزندان و یا دانش آموزان و یا افراد خانواده و یا جامعه می خواهند کار تعلیم و تربیّت انجام شود باید بدانند که در دیدگاه اسلامی با خشم تعلیم و تربیت ممکن نمی شود. در روایتی از امام معصوم سلام الله علیه چنین آمده است:
امام على عليه السلام فرموده:
لا أدَبَ مَعَ غَضَبٍ؛
با خشم، تربيت {ممكن} نيست .
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص303 ، ح6912
برداشتها و راهبردها و راهکارهای رهنمود " خشم منجر به تربیت نمی شود."
فرزندان بر اولیاء خود و افرادی که در مسئولیتهای اولیاء مشارکت دارند، حقوقی دارند. از امام معصوم در این باره آمده است:
امام على عليه السلام فرموده :
وَ حَقُّ الوَلَدِ عَلَى الوالِدِ أن يُحَسِّنَ اِسمَهُ وَ يُحَسِّنَ اَدَبَهُ، و يُعَلِّمَهُ القُرآنَ ؛
حقّ فرزند بر پدر ( اولیاء)، آن است كه نام خوب بر او بگذارد و او را خوب تربيت كند و قرآن به او بياموزد .
نهج البلاغه(صبحی صالح) ص546 ،ح399
برداشت و راهبردها و راهکارهای رهنمود حق فرزند بر اولیاء فرزندان