بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام
شرحی بر انشراح سوره اعلی کتاب قرآن
(خداوند مالک و روشنگر و هدایتگر دینِ انسانها می باشد)
سوره ۸۷: الأعلى - جزء ۳۰ - ترجمه انصاریان
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ به نام خداوند رحمتگر مهربان
سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى ﴿۱﴾ نام پروردگار برتر و بلند مرتبه ات را [از هرچه رنگ شرک خفی و جلی دارد] منزّه و پاک بدار. (۱)
الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى ﴿۲﴾ آنکه آفرید، پس درست و نیکو گردانید. (۲)
وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى ﴿۳﴾ و آنکه اندازه قرار داد و هدایت کرد، (۳)
وَالَّذِي أَخْرَجَ الْمَرْعَى ﴿۴﴾ و آنکه چراگاه را رویانید، (۴)
فَجَعَلَهُ غُثَاءً أَحْوَى ﴿۵﴾ و آن را خاشاکی سیاه گردانید، (۵)
سَنُقْرِئُكَ فَلَا تَنْسَى ﴿۶﴾ به زودی قرآن را بر تو می خوانیم، پس هرگز فراموش نخواهی کرد، (۶)
إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ إِنَّهُ يَعْلَمُ الْجَهْرَ وَمَا يَخْفَى ﴿۷﴾ جز آنچه را خدا بخواهد، که او آشکار و آنچه را پنهان است، می داند. (۷)
وَنُيَسِّرُكَ لِلْيُسْرَى ﴿۸﴾ و تو را برای آسان ترین راه [که شریعت سمحه و سهله است] آماده می کنیم. (۸)
فَذَكِّرْ إِنْ نَفَعَتِ الذِّكْرَى ﴿۹﴾ پس [مردم را] اندرز ده، اگر اندرز سودمند افتد. (۹)
سَيَذَّكَّرُ مَنْ يَخْشَى ﴿۱۰﴾ کسی که از خدا می ترسد، به زودی متذکّر می شود. (۱۰)
وَيَتَجَنَّبُهَا الْأَشْقَى ﴿۱۱﴾ و کسی که از همه بدبخت تر است از آن کناره می گیرد. (۱۱)
الَّذِي يَصْلَى النَّارَ الْكُبْرَى ﴿۱۲﴾ همان کسی که در آتش بزرگ تر در می آید. (۱۲)
ثُمَّ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحْيَى ﴿۱۳﴾ آن گاه در آنجا نه می میرد و نه به خوشی زندگی می کند. (۱۳)
قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى ﴿۱۴﴾ بی تردید کسی که خود را [از زشتی های باطن و ظاهر] پاک کرد، رستگار شد. (۱۴)
وَذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى ﴿۱۵﴾ و نام پروردگارش را یاد کرد، پس نماز خواند. (۱۵)
بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَيَاتَ الدُّنْيَا ﴿۱۶﴾ (ولی شما منکران لجوج به سوی راه رستگاری نمی روید) بلکه زندگی دنیا را [بر آن] ترجیح می دهید. (۱۶)
وَالْآخِرَةتُ خَيْرٌ وَأَبْقَى ﴿۱۷﴾ در حالی که آخرت بهتر و پایدارتر است. (۱۷)
إِنَّ هَذَا لَفِي الصُّحُفِ الْأُولَى ﴿۱۸﴾ همانا این [حقایق] در کتاب های آسمانی پیشین هست. (۱۸)
صُحُفِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى ﴿۱۹﴾ (در) کتاب های ابراهیم وموسی. (۱۹)
اطلاعات عمومی سوره اعلی:
87 ـ اعلی ـ مكی ـ 19 آيه ـ 72 كلمه ـ 270 حرف
(معني): برتر،عالي تر،دارنده قيامت بسيار عالي(از صفات خداوند).
(علت نامگذاري): از آن جهت كه آيه اول خداوند را صفت برتر(اعلي)بيان كرده است و به تسبيح او فرمان داده است. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 117 – جعفر شيخ الاسلامي.
(مأخذ نامگذاري): سوره اعلي به معني برتر( يعني پروردگار برتر است از هر چه تصور شود) مأخذ نامگذاري آيه اول سوره است. دانستنيهاي قرآن – ص 183 – مصطفي اسرار.
(نامهاي ديگر): ندارد.
(ترتيب نزول و جمع آوري سوره اعلي):
به ترتيب جمع آوري، هشتاد و هفتمين سوره است.
به ترتيب نزول، هفتمين سوره است كه بعد از سوره«تكوير» و قبل از سوره «ليل» نازل شده است.
(ترتيب آغاز و پايان سوره اعلي):
آغاز:«سَبِّحَ اسْمَ رَبِّكَ الاعْلي».
پايان:«صُحُفِ اِبْراهيمَ وَ موسي».
پرسش قرآنی
محتوای سوره اعلی در رابطه با چه موضوعاتی می باشد؟
1- خداشناسی و آفرینش.
2- زندگي برتر و جاويد و رستگاری در سايه تزكيه و ذكر و نماز و همه در رابطه با توحيد.
3- مومنان خاشع و كافران شقي و عوامل سعادت و شقاوت اين دو گروه. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 117 – جعفر شيخ الاسلامی.
4- در مورد خداشناسی و چگونگی آفرینش و مسائل نبوت و مخاطبین دعوت پیامبر اکرم سلام الله علیه و معاد محتوای کتاب پیامبران
پیامها و راهبردهای ِ رهنمودهایِ شرحی بر انشراح سوره اعلی کتاب قرآن
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ به نام خداوند رحمتگر مهربان
1- نظریات و رهنمودهایِ آیه اول تا پنجم سوره اعلی در عبارتهای"( سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى ﴿۱﴾ نام پروردگار برتر و بلند مرتبه ات را [از هرچه رنگ شرک خفی و جلی دارد] منزّه و پاک بدار. (۱) الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى ﴿۲﴾ آنکه آفرید، پس درست و نیکو گردانید. (۲) وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى ﴿۳﴾ و آنکه اندازه قرار داد و هدایت کرد، (۳) وَالَّذِي أَخْرَجَ الْمَرْعَى ﴿۴﴾ و آنکه چراگاه را رویانید، (۴)فَجَعَلَهُ غُثَاءً أَحْوَى ﴿۵﴾ و آن را خاشاکی سیاه گردانید، (۵))"، دلالت دارد بر اینکه 1- آیه اول در عبارت" سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى ﴿۱﴾ نام پروردگار برتر و بلند مرتبه ات را [از هرچه رنگ شرک خفی و جلی دارد] منزّه و پاک بدار."، گواه این نظریه هست که خداوند به پیامبر اکرم سلام الله علیه خودش را معرفی می نماید، که یکی از مشخصات و ویژگیهای خداوند عبارت است از اینکه پروردگار عالی مرتبه ات ( از هر چه عیب و نقص است. ) منزه هست و خداوند منزه از هر عیب و نقص، شایسته و سزاوار تسبیح و حمد فراوان است. ( سُبحان ربی الاعلی ) 2- آیه دوم سوره اعلی در عبارت" الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى ﴿۲﴾ آنکه آفرید، پس درست و نیکو گردانید. (۲)"، گواه این نظریه هست که یکی از ویژگیهای خداوند عبارت است از خلقت را از روی علم و دانائی و توانمندیها و حسابگریش به تساوی و عدل و نظم و نیکوئی بنا گذاشته است. 3- آیه سوم سوره اعلی در عبارت" (۲) وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى ﴿۳﴾ و آنکه اندازه قرار داد و هدایت کرد،" گواه این نظریه هست که خداوند از روی علم و توانمندیها و درایت و آینده نگری و محاسبات و حکمت و محبت و رحمت خود، مقدرات و نیازهای مخلوقات را به اندازه لازم قرار داده است و سپس به نور و علم و حکمت و دانائیش مخلوقات را هدایت نموده است. 4- آیه چهارم سوره اعلی در عبارت " وَالَّذِي أَخْرَجَ الْمَرْعَى ﴿۴﴾ و آنکه چراگاه را رویانید،"، گواه این نظریه هست که خداوند توانمندیهای خود را از نامرعی به مرعی خارج نموده است و در واقع خداوند با آفرینش خود توان بالقوه خود را بر مخلوقات عیان و آشکار نموده است و نیازهای مخلوقات را به عقل و حکمت و توانمندیهایش از خاک و آب و نور و هوا و آفرینش مخلوقات فراهم نموده است. 5- آیه پنجم سوره اعلی در عبارت" فَجَعَلَهُ غُثَاءً أَحْوَى ﴿۵﴾ و آن را خاشاکی سیاه گردانید."، گواه این نظریه هست که در آفرینش توانمندیهای بالقوهی که خداوند عیان نموده و یا عیان می نماید در کنار رود و دریای رحمت و برکاتش قسمت هر موجودی را شامل حال خلقتش نموده است، بطور مثال مقداری از خار و خاساک را شامل چهارپایانی مانند شترها نموده تا به اندازه نیازشان استفاده نمایند و یا خار و خاشاک مخصوص عرقیات گیاهی برای درمان انسانها قرار داده است تا برای درمان خود به اندازه نیاز استفاده نمایند. 6- آیات اول تا پنجم سوره اعلی در رابطه با موضوع خداشناسی و چگونگی خلقت و مسائل آن می باشد.
2- نظریات و رهنمودهای آیات ششم تا یازدهم در سوره اعلی در عبارتهای"( سَنُقْرِئُكَ فَلَا تَنْسَى ﴿۶﴾ به زودی قرآن را بر تو می خوانیم، پس هرگز فراموش نخواهی کرد، (۶) إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ إِنَّهُ يَعْلَمُ الْجَهْرَ وَمَا يَخْفَى ﴿۷﴾ جز آنچه را خدا بخواهد، که او آشکار و آنچه را پنهان است، می داند. (۷) وَنُيَسِّرُكَ لِلْيُسْرَى ﴿۸﴾ و تو را برای آسان ترین راه [که شریعت سمحه و سهله است] آماده می کنیم. (۸) فَذَكِّرْ إِنْ نَفَعَتِ الذِّكْرَى ﴿۹﴾ پس [مردم را] اندرز ده، اگر اندرز سودمند افتد. (۹) سَيَذَّكَّرُ مَنْ يَخْشَى ﴿۱۰﴾ کسی که از خدا می ترسد، به زودی متذکّر می شود. (۱۰) وَيَتَجَنَّبُهَا الْأَشْقَى ﴿۱۱﴾ و کسی که از همه بدبخت تر است از آن کناره می گیرد. (۱۱))"، دلالت دارد بر اینکه 1- آیه ششم و هفتم سوره اعلی در عبارتهای" سَنُقْرِئُكَ فَلَا تَنْسَى ﴿۶﴾ به زودی قرآن را بر تو می خوانیم، پس هرگز فراموش نخواهی کرد(۶) إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ إِنَّهُ يَعْلَمُ الْجَهْرَ وَمَا يَخْفَى ﴿۷﴾ جز آنچه را خدا بخواهد، که او آشکار و آنچه را پنهان است، می داند. "، گواه این نظریه هست که خداوندی که به علم و توان الهیش از محفوظات پیامبرش آگاه هست و اراده نموده است که به توان الهی خود حضرت محمد سلام الله علیه آنچه را که از کتاب قرآن بر او آشکار یا پنهان است را به نوعی و روشی بر او قرائت نماید که حضرت محمد سلام الله علیه قرآن را هرگز فراموش ننماید. 2- آیه هشتم سوره اعلی در عبارت " وَنُيَسِّرُكَ لِلْيُسْرَى ﴿۸﴾ و تو را برای آسان ترین راه [که شریعت سمحه و سهله است] آماده می کنیم."، گواه این نظریه هست که خداوند راه و بستر را برای تبلیغ دین و انجام رسالت حضرت محمد سلام الله علیه فراهم نموده است و خداوند حضرت محمد سلام الله علیه را در تحقق رسالتش با توان و اقتدار و برنامه های مدیریتیش وعده و بشارت یاری داده است و وعده و بشارت خداوند به حضرت محمد سلام الله علیه به آسان نمودن تبلیغ رهنمودهای دین خداوند برای تاثیرگذاری آسان بر حاکمیتها و مردم جهان می باشد. 3- آیه نهم سوره اعلی در عبارت" فَذَكِّرْ إِنْ نَفَعَتِ الذِّكْرَى ﴿۹﴾ پس [مردم را] اندرز ده، اگر اندرز سودمند افتد."، گواه این نظریه هست که خداوند به حضرت محمد سلام الله علیه امر نموده و بشارت و وعده داده است که حضرت محمد سلام الله علیه رهنمودهای دین خداوند را تذکر دهد و بداند که انید است ( انشاء الله)، یادآوری و تذکرات دین برای انسانها مفید واقع می شود و از آن منتفع شوند. 4- آیه دهم سوره اعلی در عبارت "سَيَذَّكَّرُ مَنْ يَخْشَى ﴿۱۰﴾ کسی که از خدا می ترسد، به زودی متذکّر می شود. (۱۰)"، گواه این نظریه هست که انسانهائی که فطرتشان پاک هست، زمانی که آیات خداوند را (متناسب با هر زبانی) می شنوند خاشع می شوند ( به این معنا که دلهایشان با شنیدن و تأمّل نمودن به سخنان خداوند نرم می شود و سخن خداوند را می پذیرند. )5- آیه یازدهم سوره اعلی در عبارت" وَيَتَجَنَّبُهَا الْأَشْقَى ﴿۱۱﴾ و کسی که از همه بدبخت تر است از آن کناره می گیرد. (۱۱)"، گواه این نظریه هست که انسانها زمانی آیات و رهنمودهای خداوند و حجتهای معصوم خداوند سلام الله علیهم را نمی پذیرند که شقی هستند و دلیل عدم پذیرش حقایق دینی و رهنمودهای خداوند و معصومین سلام الله علیهم، نوع نگرش به الویت مسائل دنیا و آخرت و بدیهای نفس و آثار گناه و رُشد نیافتگی و غفلت از ذکر خدا و اهمیِت به نماز می باشد، بطوری که انسانها ناتوان از تشخیص خیر و صلاح خودشان می شوند و به همین سبب وقتی آیات خداوند را می شنوند از پذیرش رهنمودها و آیات خداوند اجتناب می ورزند.
6- موضوعیت آیات ششم تا یازدهم سوره اعلی در رابطه با مسائل نبوت و رسالت خاتم الانبیاء حضرت محمد سلام الله علیه می باشد و مخاطبین دعوت حضرت محمد سلام الله علیه می باشد.
3- نظریات و رهنمودهای آیات دوازدهم تا هفدهم سوره اعلی در عبارتهایِ " ( الَّذِي يَصْلَى النَّارَ الْكُبْرَى ﴿۱۲﴾ همان کسی که در آتش بزرگ تر در می آید. (۱۲) ثُمَّ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحْيَى ﴿۱۳﴾ آن گاه در آنجا نه می میرد و نه به خوشی زندگی می کند. (۱۳) قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى ﴿۱۴﴾ بی تردید کسی که خود را [از زشتی های باطن و ظاهر] پاک کرد، رستگار شد. (۱۴) وَذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى ﴿۱۵﴾ و نام پروردگارش را یاد کرد، پس نماز خواند. (۱۵) بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا ﴿۱۶﴾ (ولی شما منکران لجوج به سوی راه رستگاری نمی روید) بلکه زندگی دنیا را [بر آن] ترجیح می دهید. (۱۶) وَالْآخِرَةُ خَيْرٌ وَأَبْقَى ﴿۱۷﴾ در حالی که آخرت بهتر و پایدارتر است. (۱۷))"، دلالت دارد بر اینکه 1- آیه دوازدهم و سیزدهم سوره اعلی در عبارتهایِ" الَّذِي يَصْلَى النَّارَ الْكُبْرَى ﴿۱۲﴾ همان کسی که در آتش بزرگ تر در می آید. ثُمَّ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحْيَى ﴿۱۳﴾ آن گاه در آنجا نه می میرد و نه به خوشی زندگی می کند. (۱۳))، گواه این نظریه هست که انسانهائی که رهنمودهای خداوند و حجتهای معصوم خداوند سلام الله علیهم را انکار می کنند و نمی پذیرند، در قیامت به آتش بزرگ جهنم وارد می شوند و در آنجا وضعیت زندگیشان بصورتی هست که نه می میرند و نه زندگی راحت و خوشی خواهند داشت و به عبارتی زیستنی بین مرگ و زندگی به بدی و ناخوشی و سختی خواهند داشت. 2- آیات چهاردهم و پانزدهم سوره اعلی در عبارتهایِ" قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى ﴿۱۴﴾ بی تردید کسی که خود را [از زشتی های باطن و ظاهر] پاک کرد، رستگار شد. (۱۴) وَذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى ﴿۱۵﴾ و نام پروردگارش را یاد کرد، پس نماز خواند. (۱۵)" گواه این نظریه هست که از عوامل پیشگیری و نجات انسانها از شقی شدن شدن عبارت است از اینکه انسانها با بهره مندی از رهنمودهای خداوند و حجتهای معصوم خداوند همواره به تزکیه نفس و زدودن رذائل و بدیهای نفس و پرهیزکاری از بدیها اقدام نمایند و در آراستن خود به فضائل و تقوا و آگاهی و ذکر نام پروردگار و به تعالی خواندن نماز رُشد دهند تا رستگار شوند. 3- آیات شانزدهم و هفدهم سوره اعلی در عبارتهایِ" بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا ﴿۱۶﴾ (ولی شما منکران لجوج به سوی راه رستگاری نمی روید) بلکه زندگی دنیا را [بر آن] ترجیح می دهید. (۱۶) وَالْآخِرَةُ خَيْرٌ وَأَبْقَى ﴿۱۷﴾ در حالی که آخرت بهتر و پایدارتر است. (۱۷))"، گواه این نظریه هست که از عوامل اینکه انسانها به تزکیه خود نمی پردازند و غافل هستند به این سبب است که به حیات دنیوی اهمیّت بیشتری می دهند و حیات دنیوی را به تزکیه نفس خود مُقدم می دارند و این در وضعیتی هست که زندگی در دنیای آخرت بر مسائل دنیوی مقدم می باشد و زندگی آخرت خیر آن ماندگار و جاویدان است. 4- خداوند در آیات دوازدهم تا هفدهم سوره اعلی به رهنمودهای عاقبت اشقیاء و راهبرد نجات از اشقیاء شدن و راهبرد نجات از شقی بودن همچنین در رابطه با موانع رستگاری و پذیرش حقایق و رهنمودهای دین و علت گمراهی و شقی شدن و همچنین به تزکیه نفس و معاد پرداخته است.
4- نظریات و رهنمودهای خداوند در آیات هیجدهم و نوزدهم سوره اعلی در عبارتهایِ "( إِنَّ هَذَا لَفِي الصُّحُفِ الْأُولَى ﴿۱۸﴾ همانا این [حقایق] در کتاب های آسمانی پیشین هست. (۱۸) صُحُفِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى ﴿۱۹﴾ (در) کتاب های ابراهیم وموسی. (۱۹))"، دلالت دارد بر اینکه همواره خداوند در استمرار برنامه های هدایت و فرهنگ سازی و تعلیم و تربیت خود را در طول زمانها و نسلهای مختلف توسط پیامبران قبل از حضرت محمد سلام الله علیه توجه ویژه داشته است و پیامهای سوره اعلی را در کتابهای آسمانی دیگر هم، برای امتهای دیگر آورده است، از جمله خداوند پیامهای سوره اعلی را در کتابهای آسمانی پیامبر خدا حضرت ابراهیم سلام الله علیه و کتاب آسمانی پیامبر خدا حضرت موسی سلام الله علیه آورده است.
دعای متناسب سوره اعلی
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ به نام خداوند رحمتگر مهربان
خداوندا! بر محمد و آل محمد درود فرست و بر انسانها نعمت بزرگ معرفت شناخت خودت و پیامبرانت بخصوص معرفت شناخت خاتم الانبیاء حضرت محمّد و حجتهای معصومت سلام الله علیهم، را ارزانی دار و چنان نما که هرگز دچار شرک و کُفر و نفاق و رذائل و جهل و گناه و بیماری و غفلت از بندگی خالق خود نشوند.
پروردگارا! به الطاف عمیمت و به عظمت منزهی و اعلا بودنت و به حق اسماء الحسنایت، انسانها را به معارف آفرینش و توانمندیهای خود متواضع و خاشع و خالص و منزه از همه عیبها و نقصها بنما و به تعالی و کمالات خود آنها را به معارف و رُشد و کمالاتی برسان که حاکمیتها و قدرتهای مختلف و جوامع و ملتها و امتها همواره تحت ولایت خودت و چهارده معصوم سلام الله علیهم بخصوص امام زمان حضرت مهدی موعود سلام الله علیه زندگیشان در دنیای کنونی و آخرت به رضایتمندی خالقشان به فضائل و منزهی و کمالات و سلامتی و سعادتمندی و بندگی خداپسندانه باشند.
خداوندا! ای که تسبیح گویان و حمد کنندگان قادر به تسبیح و حمد کردن به قدر تعالی بخشش و رحمتت نمی باشند، بر محمد و آل محمد درود فرست و چنان نما که انسانها در خلقتت به تعالی نظر نمایند و به کمالات قدر توان الهیت، به تعالی خواست خود و حجتهای معصومت هماهنگ و هدایت شوند و چنان نما که آشکار و مخفی بندگانت را به دینت تعلیم دهی و نفسهایشان را، زکیه نمائی و به رضایتمندی خود آنان را شیعۀ حجتهای معصومت بگردانی.
پروردگارا! ای که به الطاف عمیمت پیامبران سلام الله علیهم و مادر امامان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و دوازده امام معصوم سلام الله علیهم را موجب هدایت و نجات انسانها قرار دادی چنان نما که مخلوقاتت بخصوص بنی آدم به توان الهیت مورد شفاعت معصومین سلام الله علیهم قرار گیرند و به رأفت و مهربانیت زمینیان و آسمانیان همه تحت ولایت متعالی همیشگی هدایتت چنان باشند که همیشه در زندگی دو دنیا رستگار و سعادتمند باشند.
خداوندا! بر محمد و آل محمد درود فرست چنان نما که تذکراتت رهنمودهایت بر ذهنها و دلها چنان بشیند که انسانها در تذکرات خالق خود اندیشه نمایند و نماز را گرامی دارند و به زمانی که خالق خود را خشنود می نماید نماز به پا دارند و با خداوند خود راز و نیاز نمایند.
پروردگارا! به الطاف عمیمت، تحت ولایت خودت و حجت معصومت امام زمان حضرت مهدی سلام الله علیه همه امورات نظامها و خانوادهها و جوامع را از انحرافات از دینت نجات ده و به هدایت و تدابیر و اقتدار و مدیریت و حاکمیّت الهیت همه حاکمیتها و نظامها و زندگیها را برای همیشه زمانها و نسلها و مکانها به تعالی و رُشد و منزهی و سلامتی و کمالات لازم میزان نما و چنان نما که زندگی دنیای آخرت را بر زندگی دنیای کنونی مقدم دارند و همواره مطیع فرامین خالق خود و حجتهای معصوم خداوند، در صراط مستقیم بهره مند از نعمتهای حیات و حاکمیتهای طیبه باشند. الهی آمین یا ارحم الراحمین، به برکت و حرمت محمداٍ و آله طاهرین. اللهم صل علی محمد وآل محمد و عجل فرجهم. اللهم عجل لولیک الفرج صاحب الزمان وجعلنا من خیر انصارهی و اعوانهی و شیعته
فضيلت خواندن سوره اعلي در سخنان حجتهای معصوم خداوند:
- امام صادق(ع)فرمود:«كسي كه سوره اعلي را در فريضه ها و نافله هاي خود بخواند روز قيامت به او گفته مي شود: از هر يك از درهاي بهشت مي خواهي وارد شو انشاء الله». نور الثقلين، جلد 5 ص 533
توجه: معمولاً اين سوره را در نماز جمعه و عيد فطر و قربان مي خوانند. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 117 – جعفر شيخ الاسلامي.
- رسول خدا صلی الله علیه و اله وسلم می فرماید: کسی که سوره اعلی را قرائت نماید خداوند به تعداد همه حروفی که بر پیامبران الهی ابراهیم ، موسی و محمد نازل کرده است به ازای هر حروف ده حسنه به او می بخشد. مجمع البیان، ج10، ص326
- امیرالمومنین علی علیه السلام در حدیثی فرموده است: پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله وسلم سوره «اعلی» را دوست می داشت و اولین کسی که گفت: سبحان ربی الاعلی و بحمده، میکائیل بود. مستدرک الوسائل، ج4، ص358
- ابوحمیصه از امیرالمؤمنین نقل می کند: بیست شب پشت سر هم در نماز به علی علیه السلام اقتدا کردم و بعد از حمد سوره ای جز اعلی نخوان و روزی فرمود: اگر مردم بدانند که چه چیزهایی (از منافع و فواید) در سوره اعلی هست حتما روزی بیست بار آن را قرائت می کردند. هر کس ان را قرائت کند مانند این است که کتاب های آسمانی موسی و ابراهیم را قرائت کرده است. مجمع البیان، ج1، ص326
- ابن عباس از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقل کرده است: بعد از قرائت سوره اعلی بگویید: «سبحان ربی الاعلی». بحارالانوار، ج89، ص220
- راهکارهای تعلیم و تربیّتی و فرهنگی:
1- مسئولین و عوامل تهیه محتوای تحقیقاتی و مطالعاتی پژوهشکدههای علوم انسانی و اسلامی و حوزهها و دانشگاهها مجموعه ای از آموزه های رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را، که طبق موازین الهی و اسلامی، موجب رشد شود را، در اختیار عوامل تعلیم و تربیّت ( از جمله انتشارات و وزارت آموزش و پرورش و حوزهها و دانشگاهها و مراکز و معاونتهای فرهنگی و پرورشی و وزارت ارشاد اسلامی و مبلغین و رسانه ها)، برای نشر و ترویج و آموزش فرهنگ الهی اسلام، قرار دهند.
- عوامل مؤثر در تهیه محتوای کتابهای درسی و غیر درسی، و تولید کنندگان محتوای ادبیّات و بسترهای تبلیغاتی و لوازم التحریر و بازیها و فیلم و نمایشها و برنامه ها و مطالب رسانه ها ( رسانه ها، مطبوعات، فضای مجازی تبلیغات و بسترهای تکنولوژیهای مختلف) و مبلغین برای ارتقاء فرهنگ تعلیم و تربیّت اسلامی جامعه به آموزههای رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را طبق موازین الهی و اسلامی محقق نماید و جامعه را در ابعاد مختلف ( اعتقادی، فضائل اخلاقی، بصیرت، معارف و دانش و مهارتها و توانمندیهای لازم زندگی)، به رشد رساند، باید متناسب با سن و به اندازه لازم هماهنگ با دیدگاههای قرآن و چهارده معصوم سلام الله علیهم، به تهیه مطالب تعلیم و تربیتی اهمیّت لازم را بدهند و به مطالب به اندازه پرداخته شود و محصولات را به جامعۀ هدف به تعالی لازم عرضه نمایند.
- طرحها و برنامه های گفتمان و برنامه ریزی با زبانهای مختلف بین المللی و مردم دنیا بطور جهانی، با محصولات متناسب و بهره مندی از همه بسترها و سازوکارها و ساختارهای تعلیم و تربیتی برای بهره مندی از ولایت خداوند و پیامبران و حجتهای عالم و دانشمند و فاضل و معصوم سلام الله علیهم نهضتی نرم افزاری و عملیاتی برای تعالی نگرشی و نفسانی به تعالی توسط همه افراد توانمندی که در نهادها و سازمانهای دولتی و بخش خصوصی نقش آفرینی می نمایند، برای نشر و ترویج فرهنگ والای الهی نقش آفرینی های مفید و مؤثر و خداپسندانه صورت پذیرد تا رنگ استثمار استعمار شرک و کفر و نفاق و استکبار و جهلها و رزیلتها و احاطه طاغوتهای مختلف از جهانیان زدوده شود و تعالی و رشد و آگاهی و علم و دانش مفید و اعتقادات و نگرشها و تفکّر و گفتار و رفتار و تمایلات و روحیات و اخلاق خداپسندانه در جهان توسعه یابد.
الگوی سوره اعلی در راهبردها و راهکارهای سیاستگذاریها و قانونگذاریها و قضاوتها و برنامه ریزیها
-
- خداوند نسبت به صفات خود از جمله منزهی خود از عیوب و نقصها و چگونگی آفرینش و مسائل نبوت و مسائل مخاطبین نبوت و مسائل علل عدم پذیرش رهنمودهای خداوند و حجتهای معصوم خداوند و علل شقی شدن و شقی ماندن و عوامل پیشگیری و درمان شقی شدن و تاریخ دعوت هدایت انسانها، حضرت محمد سلام الله علیه و انسانها را آگاه نموده است.
- به دلیل اینکه دین اسلام بر اساس فطرت پاک انسانها می باشد و به انسانها الهامات خوب هم داشته است، تذکرات بر فطرتهای پاک از نظر خداوند مؤثر واقع می شود و در اینجا در واقع حضرت محمد سلام الله علیه یادآوری ذکر خوبیهائی به بندگانش می نماید که قبلا به انسانها الهام شده است. البته قابل ذکر است که به انسانها الهامات بد هم شده است، و آگاهی از دین خداوند انسانها را نسبت به الهامات بد و خوب اگاه و روشن می نماید، بدین سبب انسانها باید با نظریات خداوند و حجتهای معصوم خداوند حتما آشنا شوند و نسبت به آیات خداوند و رهنمودهای چهارده معصوم سلام الله علیه آگاهیهای لازم را داشته باشند.
- شقی بودن انسانها علل مختلف دارد از جمله رشد نیافتگی و آثار گناه و وضعیتهای مختلف نفسانی و مقدم دانستن زندگی دنیوی بر زندگی آخرت می باشد که انسانها را از درک حقایق و به یقین رسیدن عاجز می نماید و باید هر آنچه را که موجب وضعیتهائی می شود که انسانها گمراه شوند، باید از آن پرهیز نمود و به تعالی به گونه ای رفتار نمود که انسانها سرنوشتان به وضعیت بد و تبدیل آنها به اشقیاء نگردد و باید برای اینکه انسانها دچار وضعیت اشقیاء نشوند و اینکه چگونه نظامهای تعلیم و تربیت و تبلیغات و فرهنگ سازی و اداره امور مختلف می توانند تاثیرگذار باشند و نقش آفرینی نمایند تحقیق جامعی صورت پذیرد و از نتایج آن که بیشتر در علوم اسلامی یافت می شود نظامها و خانوادهها عالمانه به مسائل انسانها بگونه ای هدایت شوند و بپردازند که افراد و جامعه انسانی نه تنها در دو دنیا جزء اشقیاء نباشند بلکه جامعۀ انسانی در دو دنیا سعادتمند و رستگار شوند.
-
- حقائق بسیار بزرگی در دنیای امروز می باشد که نظامهای تعلیم و تربیت و مدارس و دانشگاههای جهان و رسانه ها و مراکز آموزشی و ورزشی و مطبوعات و خانوادهها و حاکمیّتها، همه متاثر از نگرش مُقدم دانستن زندگی دنیوی بر مسائل اطاعت از رهنمودهای خداوند می باشد و به میزان تأثر از چنین نگرشی خانوادهها و نظامها و حاکمیّتها و جوامع دچار مشکلات جدی غفلت و کجرویهای از دین و رهنمودهای خداوند هستند و نیاز است نسبت به تصحیح و اصلاح نگرش به مسائل دین و مسائل تزکیه نفس و توجّه به رهنمودهای خداوند و چهارده معصوم سلام الله علیهم توجّه ویژه صورت پذیرد، تا آثار تعالی هدایتهای خداوند و حجتهای معصوم خداوند و سبک زندگی خداپسندانه و موفق و حیات طیبه حاکمیتها و ملتها در زندگی انسانها پدیدار شود.
-
- خداوند همواره با مأمور نمودن پیامبران و معصومین سلام الله علیهم، انسانها را به زندگی سعادتمندانه دعوت نموده است و انسانها را به توجه به تزکیه خود و پذیرش رهنمودهای خداوند و توجه به بقای زندگی آخرت هدایت نموده است و از انسانها خواسته است که به تصحیح سبک زندگی خود به سبک زندگی خداپسندانه بپردازند و برای پیروزی خود در زندگی دنیای کنونی و زندگی دنیای آخرت تحت ولایت خداوند و حجتهای معصوم خداوند اهتمام لازم را داشته باشند.
-
- لازم است به محتوای درسی و غیر درسی و ادبیاتی و هنری خداشناسی و نبوت شناسی و امام شناسی و معاد و عدل را در کنار مسائل اعتقادی و احکام دین و فضائل و رذائل و همچنین تزکیه نفس و مطالعه و تفکر در چگونگی آفرینش مخلوقات و تصحیح نگرشهای غلط از نظر دین همراه با رهنمودهای قرآنی و معصومین سلام الله علیهم در برنامه های نظام تعلیم و تربیِت و تبلیغات مبلغین و تبلیغات آزاد و برنامه های رسانه ها و مطبوعات به اندازه و متناسب سنین مختلف پرداخته شود.
-
- خداوند خود منزه از هر عیب و نقصی است و تسبیح و حمد شایسته خداوند منزه هست و خداوندی که به تساوی و عدل به اندازه و نیکو مخلوقات و نعمتها را آفرید و خداوندی که با درایت و آینده نگری و با علم و توانمندی خود و از روی محبت و رحمتش مقِدرات را برای مخلوقات وضع نمود و سپس هدایت نمود و نعمتهای پنهان را آشکار نمود و قسمت هر مخلوق را معین نمود و تقسم بندی نعمتها را شامل همه مخلوقات نمود.
-
- علت مشکلات و اشکالاتی که در شقی شدن انسانها و یا پدیده فقر و استضعاف و بیماریها می شود، نگرشهای اشتباه و مادیگری انسانها و تقدم زندگی در دنیا بر زندگی اخرت و تزکیه ننمودن و عیوب دیگریست که انسانها با عالم شدم بر نظرات و رهنمودهای خداوند و حجتهای معصوم خداوند سلام الله علیهم می توانند به آن دست یابند.
گل افشان گل محمدی