بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام
شرحی بر انشراح سوره بینه کتاب قرآنِ مالکِ یومِ الدین
سوره ۹۸: البينة - جزء ۳۰ - ترجمه انصاریان
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ. به نام خداوند رحمتگر مهربان.
لَمْ يَكُنِ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَالْمُشْرِكِينَ مُنْفَكِّينَ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ الْبَيِّنَةُ ﴿۱﴾ کافران از اهل کتاب و مشرکان [از آیین خود] جدا نمی شدند تا آن دلیل روشن برای آنان بیاید. (۱)
رَسُولٌ مِنَ اللَّهِ يَتْلُو صُحُفًا مُطَهَّرَةً ﴿۲﴾ (آن دلیل روشن) فرستاده ای (چون پیامبر اسلام) از سوی خداست که صحیفه هایی پاک را می خواند. (۲)
فِيهَا كُتُبٌ قَيِّمَةٌ ﴿۳﴾ در آنها نوشته هایی استوار و باارزش است؛ (۳)
وَمَا تَفَرَّقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَةُ ﴿۴﴾ و اهل کتاب درباره دین، [گروه گروه و] پراکنده نشدند مگر پس از آنکه آن دلیل روشن برای آنان آمد [و به طور کامل نسبت به آنان اتمام حجت شد.] (۴)
وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ وَذَلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ ﴿۵﴾ در حالی که فرمان نیافته بودند جز آنکه خدا را بپرستند، و ایمان و عبادت را برای او از هرگونه شرکی خالص کنند، و حق گرا باشند، و نماز را برپا دارند، و زکات بپردازند؛ و این است آیین استوار و ثابت. (۵)
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَالْمُشْرِكِينَ فِي نَارِ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا أُولَئِكَ هُمْ شَرُّ الْبَرِيَّةِ ﴿۶﴾ به یقین کافرانِ از اهل کتاب و مشرکان در آتش دوزخ اند و در آن جاودانه اند؛ اینانند که بدترین مخلوقاتند. (۶)
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ ﴿۷﴾ مسلماً کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند، اینانند که بهترین مخلوقاتند. (۷)
جَزَاؤُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ذَلِكَ لِمَنْ خَشِيَ رَبَّهُ ﴿۸﴾ پاداششان نزد پروردگارشان بهشت های پاینده ای است که از زیرِ ( درختانِ) آن نهرها جاری است، در آنها جاودانه اند، خدا از آنان خشنود است و آنان هم از خدا خشنودند؛ این ( پاداش ) برای کسی است که از پروردگارش بترسد. (۸)
(اطلاعات عمومي سوره بينه):
98 ـ بينه ـ مدني ـ 8 آيه ـ 94 كلمه ـ 392 حرف
(معني سوره بینه):دليل روشن.
(علت نامگذاري):آيه اول اين سوره كه بيانگر رسالت عمومي پيامبر(ص) نسبت به دعوت از همه اهل کتاب و يهود و نصاري است و دعوت او را به بشريت بازگو مي كند و در اين سوره داستان بينه و دليل خواستن مشركين و اهل كتاب را از رسول خدا(ص) مطرح مي كند. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 128 – جعفر شيخ الاسلامي.
(مأخذ نامگذاري): سوره بينه به معني دليل آشكار، مأخذ نامگذاري آيه اول سوره است. دانستنيهاي قرآن – ص 184 – مصطفي اسرار.
(نامهاي ديگر):لم يكن،اهل الكتاب،بريه،انفكاك،القيامه.
(ترتيب نزول و جمع آوري سوره بينه): به ترتيب جمع آوري،نود و هشتمين سوره است.
به ترتيب نزول،نود و نهمين سوره است كه بعد از سوره«طلاق»و قبل از سوره«حشر»نازل شده است.
(ترتيب آغاز و پايان سوره بينه):
آغاز:«لَمْ يَكُنِ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْ اَهْلِ الْكِتابِ وَ المُشْرِكينَ مُنْفَكّينَ حَتّي…».
پايان:«خالِدينَ فيها اَبَداً رَضِيَ الله عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ ذلِكَ لَمِنْ خَشِيَ رَبَّهُ». آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 128 – جعفر شيخ الاسلامي.
(پرسشهای عمومي سوره بينه):
1ـ سوره بینه از نظر نزول جزء چه سوره هايي است؟ سوره بینه قرآن از نظر نزول جزء سوره هائی هست كه يكجا نازل شده اند. ( آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 18 – جعفر شيخ الاسلامي.)
1ـ بينه يعني چه؟ بينه يعني دليل روشن، گواه روشنگر و معجزه.
2ـ نام ديگر سوره بينه چيست؟ سوره لم يكن،اهل الكتاب،بريه،انفكاك،القيامه.
3- محتوای سورههای بینه در مورد چه موضوعاتی می باشد؟ محتواي سوره بينه عبارت است از:
- رسالت عمومي و جهاني رسول خدا(ص) نسبت به همه مشركين و يهود و نصاري با دلايل و نشانه هاي روشن(بينه).
- دعوت پيامبر اكرم(ص)از همه انسانها به آيين الهي.
- برپائی نماز و پرداخت زكات..
- ثابت بودن اصول دعوت پيامبران مانند: ايمان،توحيد،نماز و روزه كه در تمام اديان الهي نيز بوده است.
- موضعگيريهاي اهل كتاب و مشركان در برابر اسلام.
- معرفي بهترين مخلوقات خداوند:گروهي كه ايمان آوردند و اعمال صالح انجام داده اند.
- معرفي بدترين مخلوقات: گروهي كه راه كفر و شرك و گناه پيش گرفتند. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 128 – جعفر شيخ الاسلامي.
- اين سوره به رسالت جهاني پيامبر اكرم(ص)اشاره دارد و همچنين به موضعگيريهاي مختلف اهل كتاب و مشركان در برابر اسلام اشاره مي كند. دانستنيهاي قرآن – ص 65 – مصطفي اسرار.
4ـ در سوره بينه: « اِنَّ الَّذينَ آمَنوا وَ عَمِلو الصّالِحاتِ اُولئِكَ هُمْ خَيْرُ البَرِيَّه»در شأن چه كسي نازل گرديد؟در شأن علي(ع)و شيعيان او(معني آيه:همانا آنان كه ايمان آوردند و كارهاي نيك و شايسته انجام دادند بهترين افراد(جهان) هستند). پرسش و پاسخ هايي در شناخت تاريخ و علوم قرآني – ص 212 – دكتر مجيد معارف.
پیامها و راهبردها و راهکارهای شرحی بر انشراح سوره بینه قرآنِ مالکِ یومِ الدین
- نظریه و رهنمود شروع قرآن با عبارت "( بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ. به نام خداوند رحمتگر مهربان.)"، دلالت دارد بر اینکه 1- شروع خواندن قرآن و شروع کارها با بیان بسم الله الرحمن الرحیم، نشان از اعلام مقصود خواندن قرآن و انجام کار برای خداوند بخشنده و مهربان است. 2- خواندن با اعتقاد عبارت بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، نشان موحد بودن فرد و معتقد بودن به خداوند بخشنده و مهربان است. 3- خداوند متذکر می شود که بنده من حتی اگر دیدی آیه ای از عذابم بر کارهای بدی که انجام می دهی شاملت می گردد ولی بدان خداوند بخشنده و مهربان است و از درگاهم نا امید نباش و همیشه از کاری که گناه هست به من پناه آور و از کاری که عذاب شاملش می شود پرهیز نما و دیگر انجانش نده تا بخشش و رحمت و مهربانی من شاملت گردد و از عذاب گناه نجات یابی. 4- انجام کار بدون رضایت خداوند و انجام دادن کار بدون ذکر و خواندن نام خداوند ممکن است انسان را در ورطه نفوذ شیطان بیاندازد و این موضوع انسان را از بندگی خداوند خالق یکتای بی همتا و مهربان باز دارد و امکان دارد انسان دچار غفلت شود و انسان در ورطه اطاعت از شیطان بیاندازد و موجب شود که به خطا رفتن و به گناه آلوده شدن انسان و همچنین از رحمت الهی دور شدن انسان، ممکن شود. 5- بزرگان دینی بسیار تاکید دارند که در ابتدای هر کاری بسم الله الرحمن الرحیم را به زبان بیاورید. ( تا از شر شیطان در امان باشید و تحت عنایات خداوند محفوظ بمانید و خود را در محضر خداوند ببینید کارتان را به تعالی برای رضایت خداوند انجام دهید. )
- نظریه و رهنمود خداوند در آیه اول سوره بینه قرآن در عبارت "( لَمْ يَكُنِ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَالْمُشْرِكِينَ مُنْفَكِّينَ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ الْبَيِّنَةُ ﴿۱﴾ کافران از اهل کتاب و مشرکان [از آیین خود] جدا نمی شدند تا آن دلیل روشن برای آنان بیاید. (۱))"، دلالت دارد بر اینکه 1- کافران اهل کتاب از دین خود دست بر نمی داشتند تا برایشان دلیل روشن در مورد دین جدید ( اسلام ) آورده شود. 2- با آمدن دین اسلام، در بعضی از کافران اهل کتاب نسبت به اسلام ترغیب شده بودند تا با دین جدید ( حضرت محمد سلام الله علیه )، آشنا شوند. 3- اهل کتاب هم منتظر آمدن آخرین پیامبر حضرت احمد بن عبدالله (حضرت محمد) سلام الله علیه و آوردن دین اسلام بودند.
- نظریه و رهنمود خداوند در آیه دوم سوره بینه قرآن در عبارت "( رَسُولٌ مِنَ اللَّهِ يَتْلُو صُحُفًا مُطَهَّرَةً ﴿۲﴾ (آن دلیل روشن) فرستاده ای (چون پیامبر اسلام) از سوی خداست که صحیفه هایی پاک را می خواند. (۲))"، دلالت دارد بر اینکه 1- کافران اهل کتاب ( مسیحیان و یهودیان و پیروان سایر ادیان آسمانی تا زمانی که به دین اسلام ایمان نیاورند از نظر قرآن کافر به دین اسلام محسوب می شوند و لازم است مسیحیان و یهودیان بدانند که باید در رابطه با دین اسلام تحقیق نمایند و از دین اسلام بهرهمند و برخوردار شوند و توحیدشان کامل شود، گر چه در زمان ظهور حضرت مهدی و حضرت مسیح سلام الله علیهم، پیروان سایر ادیان هم از طرف حضرت مسیح و آخرین حجت خداوند حضرت مهدی سلام الله علیهم به دین اسلام دعوت گردند.) 2- اهل کتاب ایمان داشتند به اینکه پیامبرخداوند که بعد از پیامبر خودشان می آید رهنمودهای و آیات مطهر دین خداوند را بر آنها تلاوت می نماید. 3- در کتابهای آسمانی دیگر از طرف خداوند و پیامبر وعده به گونه ای به پیروان داده شده است، که منتظر پیامبر خاتم الانبیاء باشند. ( گر چه بعضی کتابهای آسمانی بوسیله بعضی حواریون و افرادی که به نفع خواسته هایشان نبوده از گفتن همه رهنمودها تحریف شده است و با تحریف تلاش نموده اند حقیقت آمدن خاتم الانبیاء حضرت احمدبن عبدالله( حضرت محمد) سلام الله علیه را، از پیروان انبیاء پنهان بماند، ولی در زمان ظهور حضرت مهدی سلام الله علیه با آوردن کتابهای انبیاء که تحریف نشده است، حقیقت بر پیروان انبیاء دیگر بطور قطعی روشن می گردد و پیروان انبیاء دیگر هم به اسلام دین حضرت محمد و حضرت مهدی سلام الله علیهم ایمان قطعی می آورند. )
- نظریه و رهنمود خداوند در آیه سوم سوره بینه قرآن در عبارت "( فِيهَا كُتُبٌ قَيِّمَةٌ ﴿۳﴾ در آنها نوشته هایی استوار و باارزش است؛ (۳))"، دلالت دارد بر اینکه 1- کتاب قرآن دارای رهنمودها و نظریه های قوام یافته تر و کامل تر و ارزشمند است. 2- طبق وعدههائی که از طرف خداوند و انبیاء در کتابهای آسمانی قبل از اسلام داده شده بود، پیروان آن کتابها می دانستند دینی که بعد از دین پیامبرشان خواهد آمد، با قوامتر و کاملتر و ارزشمند است. 3- خداوند به تناسب رشد و تعالی که نسلهای انسانها نموده اند، رهنمودهای کتاب آسمانی را کاملتر می نموده است، تا آخرین کتاب آسمانی که توسط آخرین پیامبر خود خاتم الانبیاء حضرت احمد بن عبدالله ( حضرت محمد ) سلام الله علیه نازل نموده است.
- نظریه و رهنمود خداوند در آیه چهارم سوره بینه قرآن در عبارت "( وَمَا تَفَرَّقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَةُ ﴿۴﴾ و اهل کتاب درباره دین، [گروه گروه و] پراکنده نشدند مگر پس از آنکه آن دلیل روشن برای آنان آمد [و به طور کامل نسبت به آنان اتمام حجت شد.] (۴) )"، دلالت دارد بر اینکه 1- اهل کتاب بعد از آمدن آیات قوام یافته و ارزشمند و کامل کتاب آسمانی قرآن و شنیدن آیات قرآن، دچار تفرقه شدند. ( بعضی ایمان آوردند و بعضی دچار شک و تردید و انکار شدند). 2- به دلائل مختلف می تواند سرسختی و انکار در رابطه با پذیرش کتاب آسمانی قرآن با وجود وعده دادن پیامبر و کتابشان، در اهل کتاب اتفاق افتاده باشد، یا تعصبات در رابطه با دین قبلیشان و یا منافعی که با ترک دینشان از دست می دادند و یا دلائل دیگر، متاسفانه موجب می شود که در برابر دعوت خداوند و پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه، برای پذیرش دین اسلام، از خود رفتار منفی نشان دهند و دین اسلام و آیات کتاب حضرت محمد سلام الله علیه را انکار نمایند . 3- اخلاقیات و تعصبات و عادات منفی و نگذراندن سیر رشد و تعالی و آگاهی و منزهی و بصیرت و روشن بینیهای لازم می تواند سرسختی و مواجه منفی در پذیرش حقایق عالی ممکن نماید. 4- باید بررسی نمود که چگونه انسانها می توانند در برابر حقایق عالی آیات و رهنمودها و نظریات و خواست خداوند رفتاری خاضعانه و خاشعانه و پذیرش مهربانانه با قلب و اندیشه ای نرم ، در برابر حقایق الهی و تامین انتظارات خواست خداوند به تعالی و کمالات داشته باشند. 5- لازم است که پژوهشکدههای انسانی و دینی و نشر دین و ارتباطات اسلامی و حوزهها و دانشگاهها هست که در رابطه با چگونگی مراحل تعالی رشد و منزهی و چگونگی تبلیغات دین برای پذیرش دین اسلام و آیات الهی مطالعه و تحقیقات و بررسی خداپسندانه و جامعی داشته باشند و تامین دروس لازم در مدارس و دانشگاهها حوزهها و ضمن خدمت، محصولاتی متناسب سن رشد افراد برای تامین برنامه ها و طرحهای چگونگی نشر و ترویج دین و تعلیم و تربیت متعالی برای کشورهای مختلف در قالبهای مختلف متناسب سنین مختلف با بهره مندی از تکنولوژیهای مختلف و بسترهای آموزشی و تعلیم و تربیتی داشته باشند.
- نظریه و رهنمود خداوند در آیه پنجم سوره بینه قرآن در عبارت "( وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ وَذَلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ ﴿۵﴾ در حالی که فرمان نیافته بودند جز آنکه خدا را بپرستند، و ایمان و عبادت را برای او از هرگونه شرکی خالص کنند، و حق گرا باشند، و نماز را برپا دارند، و زکات بپردازند؛ و این است آیین استوار و ثابت. (۵))"، دلالت دارد بر اینکه الف- رسالت خداوند بر این است که انسانهائی که ایمان به اسلام ندارند را به دین اسلام دعوت نماید. ب – افرادی که به دین آخرین پیامبر خداوند حضرت احمد بن عبدالله ( حضرت محمد) سلام الله علیه نیستند، طبق فرمان خداوند دعوت هستند به پذیرش دین اسلام. ت- اهداف و اصول و مبانی و آئین استوار و ثابت دین اسلام بر اساس آیه پنج سوره بینه کتاب آسمانی قرآن، عبارت است از: 1- خالص شدن برای خداوند و تمایل از دین خود به دین کامل اسلام 2- عبادت و بندگی و پرستش خداوند. 3- ایمان و اعتقاد به رهنمودهای دین خداوند اسلام ( ایمان و اعتقاد به کتاب آسمانی قرآن و نظریات و رهنمودهای تکمیلی حجتها و امامان معصوم سلام الله علیهم)4 - بر پا داشتن نماز 5- پرداختن زکات ج- برای دعوت و پذیرش دین اسلام پژوهشگران و مؤلفین و مروجین و مبلغین و عوامل تعلیم و تربیت باید به اهداف و اصول ثابت و استوار دین اسلام توجه لازم را داشته باشند.
- نظریه و رهنمود خداوند در آیه ششم سوره بینه قرآن در عبارت "( إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَالْمُشْرِكِينَ فِي نَارِ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا أُولَئِكَ هُمْ شَرُّ الْبَرِيَّةِ ﴿۶﴾ به یقین کافرانِ از اهل کتاب و مشرکان در آتش دوزخ اند و در آن جاودانه اند؛ اینانند که بدترین مخلوقاتند. (۶) )"، دلالت دارد بر اینکه 1- از نظر خداوند و کتاب قرآن، افرادی از اهل کتاب که به دین اسلام ایمان نمی آورند کافر نسبت به دین اسلام هستند. 2- از نظر خداوند و کتاب قرآن، افرادی از اهل کتاب که به خواست خداوند برای ایمان آوردن به اسلام، سرسختی می نمایند و مسلمان نمی شوند، مشرک به حساب می آیند. 3- اهل کتابی که دعوت به پذیرش دین اسلام را نمی پذیرند و مسلمان نمی شوند از نظر خداوند و اسلام دچار عذاب خداوند می گردند و در زندگی دنیای بعد از این دنیا در قیامت به آتش دوزخ جهنم گرفتار می شوند و در آن جاودانه می مانند. 3- اهل کتابی که به دین اسلام ایمان نیاورند و کافر و مشرک باقی بمانند از نظر خداوند و کتاب آسمانی قرآن بدترین مخلوقات هستند. 4- آیه شش سوره بینه از آیات انذار و بازدارنده است از کفر و شرک اهل کتاب و این آیه به سبب رحمانیت خداوند برای بندگانش هست و خداوند نمی خواهد اهل کتاب و انسانها دچار آتش جهنم شوند، به همین دلیل با آیات انذار خداوند خواسته است اهل کتاب را به آخر و عاقبت کفر به اسلام را تذکر دهد. 5- رسالت پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه روشنگری و هدایت بندگان خداوند می باشد با هدف نجات بندگان از آتش جهنم و نشان دادن رهنمودها و خواست خداوند برای برخورداری انسانها از زندگی و حاکمیت حیات طیبه در دنیا و بهره مندی از نعمتها و رحمتهای خداوند در هدایت شدن در دنیا و آخرت به صراط مستقیم، می باشد.
- نظریه و رهنمود خداوند در آیه هفتم سوره بینه قرآن در عبارت "( إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ ﴿۷﴾ مسلماً کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند، اینانند که بهترین مخلوقاتند. (۷) )"، دلالت دارد بر اینکه 1- آن دسته از اهل کتابی که به دین اسلام ایمان می اورند و به تعالی خواست و دعوت خداوند را در پذیرش دین اسلام می پذیرند و کارهای شایسته انجام می دهند، اینان بهترین مخلوقات خداوند هستند. 2- خداوند بندگان خاصش که دین اسلام را می پذیرند و به آن عمل می نمایند را شامل رحمت صفت رحیم بودن (مهربانی و محبتهای خاص) خداوند می شوند و آنها را از نعمتها و رحمتهای ( صراط مستقیم )، دین اسلام بهرهمند و برخوردار می نماید. 3- در این آیه به توحید نظری ایمان آوردن به اسلام و توحید عملی انجام کارهای شایسته مورد رضایت خداوند، اشاره نموده است.
- نظریه و رهنمود خداوند در آیه هشتم سوره بینه قرآن در عبارت "( جَزَاؤُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ذَلِكَ لِمَنْ خَشِيَ رَبَّهُ ﴿۸﴾ پاداششان نزد پروردگارشان بهشت های پاینده ای است که از زیرِ ( درختانِ) آن نهرها جاری است، در آنها جاودانه اند، خدا از آنان خشنود است و آنان هم از خدا خشنودند؛ این ( پاداش ) برای کسی است که از پروردگارش بترسد. (۸) )"، دلالت دارد بر اینکه 1- آن دسته از اهل کتاب که به دین اسلام ایمان می اورند و به رهنمودهای خداوند به رضایتمندی خداوند، عمل می نمایند، نزد خداوند دارای پاداش ارزشمندی هستند. 2- پاداش ایمان آوردن به دین اسلام، عبارت است از جاودان ماندن در بهشت های پاینده ای است که از زیرِ ( درختانِ) آن نهرها جاری است. 3- یکی از رسالتهای پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه عبارت است از اینکه به ایمان آورندگان به دین خداوند اسلام و عمل نمودن به رهنمودهای دین اسلام به رضایتمندی خداوند بشارت و مژده وعده الهی را بدهد. 4- افرادی که با اخلاص ایمان به اسلام آورند و به رهنمودهای اسلام به رضایتمندی خداوند عمل می نمایند، مورد رحمت پاداشی بالاتر از بهشت قرار می گیرند، بطوری که هم خداوند از آنان راضی هست و هم آنان از خداوند راضی هستند. 5- از نشانه های خشوع عبارت است اینکه انسان در برابر حقایق الهی نرم می شود. 6- انسان زمانی به مقام رضایتمندی خداوند از خود و رضایتمندی خود از خداوند می رسد که نسبت به خواست و رهنمودهای خداوند در خود خشوع پیدا نماید. ( بر اثر علم و آگاهی و منزهی و پاک ماندن نفس از کُفر و شرک و نفاق و رذالتها و جهالتها، و بالا رفتن ظرفیت انسان در پذیرش حق، در خُلق و خوی و در نگرش و قلب و وجود انسان حالتی پدید می آید که انسان در برابر خواست و رهنمود خداوند نرم و خاشع می گردد، یعنی با آگاهی و اطمینان به راحتی خواست خداوند را، می پذیرد. )
10- دعائی متناسب با شرحی بر انشراح سوره بینه قرآنِ مالکِ یومِ الدین
خداوندا! بر محمد وآل محمد درود فرست و چنان نما که به آیات نور و علم و حکمتت همه انسانها و خلائق با آگاهی و اخلاص دین اسلام را بپذیرند و به رهنمودهایت به تعالی عمل نمایند.
پروردگارا! به الطاف عمیمت، انسانها را بواسطه رحمت نعمت رسولان و پیامبرانت، بخصوص خاتم الانبیاء حضرت محمد سلام الله علیه و حجتهای معصومت، سلام الله علیهم و دلیلهای و آیت روشنت و صحیفه و کتاب و آیت نورت به منزهی تعالی از گمراهیها و ظلمات به صراط مستقیم هدایت گردان و به توان الهیت در صراط مستقیم همواره محافظت نما و چنان نما که همه بندگانت قدردان نعمت بزرگ ولایت خودت و ولایت نبوت و امامت باشند و به تعالی همواره سپاسگزار نعمتهای بزرگ ولایت الهی و ولایت نبوت و امامت باشند.
خداوندا! بر محمد و آل محمد درود فرست و چنان نما که به جای تفرقه پیروان ادیان همه به دین خاتم الانبیاء ایمان آورند و به نعمت بزرگ آیات و رهنمودهای استوار و با ارزش و روشنگر دینت به تعالی عمل نمایند و از عنایات و رحمت صراط مستقیم همواره بهره مند.
پروردگارا! به الطاف عمیمت، چنان کن که هر آنچه موجب کفر و شرک و نفاق و رذالت و جهالتها و گمراهیها و انحرافات انسانها می شود از صفحۀ هستی پاک شود و چنان نما که همه دعوت دین حقت را با آگاهی شناخت و اخلاص و شفع دل و خضوع و خشوع پذیرا باشند و به تعالی بندگی خداوند نمایند و شاکر و ستایشگر خداوند باشند و نماز به پا دارند و زکات دهند و خواست ترا با عمل به رهنمودهایت به رضایتمندیت تحقق و عینیت بخشند و همواره با آگاهی و یقین آئین با ارزش و استوار و ثابتت را پاسدارند.
خداوندا! بر محمد وآل محمد درود فرست و چنان بندگانت را به تعالی یاری و هدایت نما که دچار گمراهی و غفلت نشوند واز صراط مستقیم باز نمانند و دچار جدائی از دین مبین اسلام و عذاب دوزخ نگردند و همواره با ایمان به دین اسلام و انجام کارهای نیکو و شایسته از بندگان صالح تو و از بهترین مخلوقات باشند.
پروردگارا! به الطاف عمیم خود همه انسانها و بندگانت را چنان از عیبها و نقصها منزه نما و به تعالی هدایت نما و در صراط مستقیم محافظت نما تا سزاوار و شایسته بهره مندی از پاداش صالحان گردند و هم در این دنیا و هم در دنیای جادویدان از سعادتمندان شوند و نعمت بزرگ بهشت جاودان در دنیای دیگر برخوردار شوند .
خداوندا! بر محمد و آل محمد درود فرست و همه بندگانت را از منزهی و رشد و تعالی برخوردار ساز که از نعمت خلق و خوی عالی خشوع بهرهمند شوند و ایمان به دین خداوند و خواست الهی و رهنمودهای آیات قرآن و چهارده معصوم سلام الله علیهم را، چنان به شفع دل پذیرا شوند که به مقام خشنودی خالق و مالک یکتا و بی همتای خود نائل گردند و بندگانت هم، همواره از نعمتها و رحمت الهیت در دو دنیا بهره مند و خشنود و سپاسگزار شوند. آمین یا رب العالمین به برکت و حرمت محمداٍ و آله طاهرین. اللهم صل علی محمد وآل محمد و عجل فرجهم. اللهم عجل لولیک الفرج صاحب الزمان وجعلنا من خیر انصارهی و اعوانهی و شیعته.
11 – نظریات و رهنمودهای بزرگان دین در رابطه با فضیلت خواندن سوره بینه
- رسول الله حضرت محمد (ص) فرمودند: هر کسی (سوره بینه) را قرائت کند ، از مشرکان به دور است و جزو پیروان دین محمد(ص) بوده و خداوند او را مومن محشور کرده و به آسانی از او حسابرسی می کند. ثواب الأعمال،شیخ صدوق، صفحه 124
- پيامبر اسلام حضرت احمد بن عبدالله (ص)فرمود: «هر كس اين سوره را در شب بخواند خداوند فرشتگاني را مأمور مي كند كه در دين و دنياي او را حفظ كنند و آمرزش و رحمت براي او بطلبند و اگر در روز بخواند به اندازه آنچه روز آن را روشن مي كند و شب آن را تاريك مي سازد و ثواب به او مي دهند». مجمع البيان جلد 10 ص 521
3- در حدیثی شریف از پیامبر اکرم(ص) منقول است که فرمود: اگر مردم میدانستند این سوره چه برکاتی دارد خانواده و اموال را رها کرده و به فراگرفتن آن میپرداختند! مردی از قبیلهی خزاعه عرض کرد: یا رسولالله تلاوت آن چه اندازه اَجر و پاداشی دارد؟ فرمود: هیچ منافقی و هیچ کسی که شک و تردید در دل دارد آن را قرائت نمیکند. به خدا سوگند فرشتگان مقرّب الهی از آن روز که آسمانها و زمین آفریده شدهاند آن را میخوانند و لحظهای در تلاوت آن سستی نمیکنند. هر کس آن را در شب بخواند خداوند فرشتگانی را مأمور میکند که دین و دنیای او را حفظ کنند و برای وی دعا و طلب مغفرت نمایند و اگر در روز بخواند به اندازهی آنچه روز آن را روشن میکند و شب آن را تاریک میسازد ثواب به او میدهند. مجمعالبیان
- و نیز از حضرتش مروی است: هر کس این سوره را (همواره) بخواند در قیامت رفیق و همدم «خَیرُالبَرِیّه» که علی(ع) باشد خواهد بود. تفسیر برهان
- حضرت امام صادق(ع) میفرماید: جهت قبولی طاعات این سورهی مبارکه را بیست و یک بار تلاوت نمایند. خواصالآیات ص ١٥٩.
12- راهکارهای تعلیم و تربیّتی و فرهنگی:
1- مسئولین و عوامل تهیه محتوای تحقیقاتی و مطالعاتی پژوهشکدههای علوم انسانی و اسلامی و حوزهها و دانشگاهها مجموعه ای از آموزه های رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را، که طبق موازین الهی و اسلامی، موجب رشد شود را، در اختیار عوامل تعلیم و تربیّت ( از جمله نشرها و وزارت آموزش و پرورش و حوزهها و دانشگاهها و مراکز و معاونتهای فرهنگی و پرورشی و وزارت ارشاد اسلامی و مبلغین و رسانه ها)، برای نشر و ترویج و آموزش فرهنگ الهی اسلام، قرار دهند.
- عوامل مؤثر در تهیه محتوای کتابهای درسی و غیر درسی، و تولید کنندگان محتوای ادبیّات و بسترهای تبلیغاتی و لوازم التحریر و بازیها و فیلم و نمایشها و برنامه ها و مطالب رسانه ها ( رسانه ها، مطبوعات، فضای مجازی تبلیغات و بسترهای تکنولوژیهای مختلف) و مبلغین برای ارتقاء فرهنگ تعلیم و تربیّت اسلامی جامعه به آموزههای رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را طبق موازین الهی و اسلامی محقق نماید و جامعه را در ابعاد مختلف ( اعتقادی، فضائل اخلاقی، بصیرت، معارف لازم و دانش لازم زندگی)، به رشد رساند، متناسب با سن و به اندازه لازم هماهنگ با دیدگاههای قرآن و چهارده معصوم سلام الله علیهم مطالب تعلیم و تربیتی بهای لازم را بدهند و به مطالب به اندازه پرداخته شود و آن را به جامعۀ هدف به تعالی لازم عرضه نمایند.
- طرحها و برنامه های گفتمان و برنامه ریزی با زبانهای مختلف بین المللی و مردم دنیا بطور جهانی، با محصولات متناسب و بهره مندی از همه بسترها و سازوکارها و ساختارهای تعلیم و تربیتی برای بهره مندی از ولایت خداوند و پیامبران و حجتهای عالم و دانشمند و فاضل و معصوم سلام الله علیهم نهضتی نرم افزاری و عملیاتی برای تعالی نگرشی و نفسانی به تعالی توسط همه افراد توانمندی که در نهادها و سازمانها و بخش خصوصی نقش آفرینی می نمایند به تعالی برای نشر و ترویج فرهنگ والای الهی نقش آفرینی های مفید و مؤثر و خداپسندانه صورت پذیرد تا رنگ استثمار استعمار شرک و کفر و نفاق و استکبار و جهل و رزیلتها از جهانیان زدوده شود و تعالی و رشد و آگاهی و علم و دانش مفید و خداپسندانه در جهان توسعه یابد.
13- الگوی سوره بینه در راهبردها و راهکارهای سیاستگذاریها و قانونگذاریها و قضاوتها و برنامه ریزیها
1- از ویژگیهای تاثیرات دستورالعملها و قوانین و هدایتهای خداوند عبارت است از: روشن و شفاف بودن و قوام یافته بودن و ارزشمند بودن ( به تعالی در زندگی سعادتمندانه دو دنیا مفید و مؤثر است) و عالم بودن به مسائل و نگرشها و رفتارها و رصد نمودن آن برای مجاب نمودن و متقاعد نمودن به رفتار صحیح و خداپسندانه و هدایت به صراط مستقیم و انجام وظائفی که خداوند وعده داده است و به عهده خداوند است.
2- دستورالعمل و قانون و برنامه و سیاستگذاری و هداست و روشنگری قضاوت و مجازات و پاداش و تذکر خداوند در سوره بینه با توجه هفت راهبرد و راهکار می باشد.
1- پیشگیری از منکر و اشتباه و انحرافات و اصلاح و ترغیب به معروف و رفتارحکیمانه و درست
2- صفات عالی اقتدار خود الله بودن و صفات و رحمان و رحیم بودن خود را متذکر شدن.
3- دعوت رسمی به کار صحیح ( دعوت به اسلام )، در چند مرحله ( توسط پیامبران مختلف ) و به تناسب زمانی که انسانها برای هدایت و آگاهی و در صراط مستقیم بودن لازم دارند.
4- بیان روشن اهداف و وظائف بندگی نمودن خداوند ( انجام کار درست ) و انتظارات خداوند
-
- روشنگری و بیان عواقب کار اشتباه ( کفر به اسلام ) را متذکر شدن و هشدار و اخطار دادن ( عواقب کافر بودن آخرت جهنمی داشتن).
- روشنگری و بیان پاداش بندگی خدا نمودن ( ایمان به اسلام و انجام وظائف ثابت و استوار اسلام ) و ترغیب به انجام کارهای خوب با اعلام پاداش کار صحیح و حکیمانه با بیان عاقبت انجام کار خوب ( بهشت جاودان )
- روشنگری نتایج متعالی و فضیلتهای اخلاقی انجام تصحیح رفتار و انجام رفتار صحیح ( رضایتمندی مخلوق از خالق و رضایتمندی خالق از مخلوق )
- در افق رهنمودها و هدایت و راهنمائیِ خداوند تصحیح رفتار و رفتار متعالی و غایت تعالی رفتاری لحاظ شده است.
گل افشان گل محمدی